معافیت‌ها از تحریم‌های ضدایرانی چه پیامی برای بازار نفت دارد؟

به گزارش پایگاه خبری راد،  اما آمریکا روز جمعه اعلام کرد قصد دارد به برخی از کشورها اجازه دهد به خرید نفت ایران ادامه دهند و این امر هراس بازار را نسبت به ایجاد اشباع عرضه برانگیخته است.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی که روز جمعه داشت اعلام کرد دولت انتظار دارد به هشت کشور معافیت موقتی اعطا کند، زیرا این کشورها خرید نفت خود را به میزان قابل توجهی کاهش داده‌اند و در بسیاری از زمینه‌های دیگر همکاری کرده‌اند و گام‌های مهمی را به سوی به صفر رساندن واردات نفت ایران برداشته‌اند. اما مذاکرات همچنان ادامه دارد. از میان این کشورها، دو کشور واردات نفت از ایران را به طور کامل متوقف کرده‌اند و شش کشور دیگر به میزان بسیار کمتری واردات خواهند داشت.

بلومبرگ پیش از اظهارات پمپئو، به نقل از مقامات دولتی آگاه گزارش کرده بود که هشت کشور شامل ژاپن، هند و کره جنوبی معافیت خواهند گرفت. این معافیت‌ها به این کشورها اجازه خواهد داد با وجود تحریم‌ها همچنان به خرید نفت ایران ادامه دهند.

بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در دسامبر در معاملات روز جمعه بازار آمریکا ۵۵ سنت یا ۰.۹ درصد کاهش یافت و در ۶۳.۱۴ دلار در هر بشکه بسته شد. بهای معاملات نفت برنت برای تحویل در ژانویه با ۶ سنت یا کمتر از ۰.۱ درصد کاهش، در ۷۲.۸۳ دلار در هر بشکه بسته شد.

تایلر ریچی، یکی از دبیران نشریه "سون ریپورتس" به مارکت واچ گفت: صدور معافیت از تحریم‌های نفتی ایران خوش‌بینی اولیه نسبت به کمبود عرضه و افزایش قیمت‌ها را از میان برد و اکنون بازیگران بزرگی مانند عربستان سعودی و روسیه تولیدشان را برای جبران کاهش صادرات ایران که کمتر از حد انتظارات کاهش خواهد یافت، افزایش داده‌اند.

تحریم‌های نفتی علیه ایران در چهارم نوامبر آغاز می‌شود و این تحریم‌ها پس از این‌که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در ماه مه تصمیم گرفت از برجام خارج شود، اعلام شدند.

قیمت نفت بدنبال افزایش قابل توجه تولید جهانی به خصوص از جانب عربستان سعودی، روسیه و آمریکا و همچنین نگرانی‌ها نسبت به ریزش اخیر بازار سهام جهانی که باعث کندی اقتصادی شده و به تقاضا برای نفت لطمه زده است، روز جمعه کاهش چشمگیری پیدا کرد و برای چهارمین هفته متوالی کاهش پیدا کرد.

اما قیمت نفت در اوایل اکتبر به بالاترین حد در چهار سال گذشته صعود کرده بود و علت اصلی این افزایش، نگرانی‌ها نسبت به این بود که تولیدکنندگان بزرگ جهان نتوانند افت صادرات نفت ایران پس از آغاز اجرای تحریم‌ها را به طور کامل جبران کنند.

مارشال گیتلر، استراتژیست ارشد در "ACLS Global" به مارکت واچ گفت: دولت ترامپ خود را در وضعیت دشواری یافته است که چگونه ایرانی‌ها را بدون آسیب زدن به مصرف‌کنندگان آمریکایی تنبیه کند. مردمی که به دولت فعلی آمریکا رای داده‌اند خودروهای بزرگ یا کامیون دارند و قیمت بالاتر نفت و کاهش قیمت محصول، به محبوبیت ترامپ در میان این عده کمک نمی‌کند.

قیمت بنزین آمریکا که تا بعدازظهر روز جمعه ۲.۷۶۴ دلار در هر گالن بود تنها ۱۴ سنت نسبت به میانگین ماه گذشته کاهش نشان داد اما بیش از ۲۴ سنت بیشتر از میانگین سال گذشته بود.

جیمز ویلیامز، اقتصاددان انرژی در شرکت WTRG Economics درباره اینکه آیا تحریم‌های نفتی علیه ایران روی بازار نفت تاثیر بزرگی خواهد داشت، اظهار کرد: بله و خیر. در حال حاضر نمی‌دانیم چه کشورهایی به جز هند، ژاپن و کره جنوبی معافیت خواهند گرفت. همچنین ما درباره میزان معافیت‌ها نمی‌دانیم.

ویلیامز در ادامه افزود: ما می‌توانیم تقریبا مطمئن باشیم که معافیت‌ها برای هر کشوری جزئی است. اگر اینطور باشد این کشورها ممکن است نصف میزان واردات سابقشان، از ایران نفت خریداری کنند. مشکل همه ما تلاش برای پیش‌بینی قیمت‌ها با توجه به میزان افت صادرات ایران است.

خبر صدور معافیت‌ها در حالی اعلام شد که بازار تلاش می‌کرد خود را با کاهش صادرات نفت ایران و احتمال حذف کلی نفت ایران از بازار تطبیق دهد.

نظرسنجی جداگانه رویترز و بلومبرگ در هفته گذشته حاکی از آن بود که اعضای اوپک، تولید نفت خود را در اکتبر به بالای حد از اواخر سال ۲۰۱۶ رساندند.

طبق نظرسنجی رویترز، اوپک تولید نفت خود در اکتبر را به ۳۳.۳۱ میلیون بشکه در روز رساند که ۳۹۰ هزار بشکه در روز نسبت به سپتامبر افزایش داشت. نظرسنجی بلومبرگ نشان داد تولید اوپک با ۴۳۰ هزار بشکه در روز افزایش، به ۳۳.۳۳ میلیون بشکه در روز رسیده است.

در این بین، بنا بر گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید نفت این کشور در اوت به ۱۱.۳ میلیون بشکه در روز رسید و برای نخستین بار تولید ماهانه آمریکا به بالای مرز ۱۱ میلیون بشکه در روز رسید و این کشور را به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل کرد.

به گفته ریچی، این نگرانی که تولیدکنندگان دیگر و تا حدودی آمریکا کاهش کمتر از حد انتظار صادرات نفت ایران را بیش از حد جبران خواهند کرد، در حال حاضر روی بازار به شدت تاثیر گذاشته و به کاهش قیمت‌ها منجر شده است. به نظر می‌رسد جنگ جدیدی برای سهم بازار میان تولیدکنندگان بزرگ جهانی شکل گرفته و این موضوع همواره برای قیمت‌های انرژی منفی بوده است.

اما فیلیپ فلاین، تحلیلگر ارشد بازار در گروه "پرایس فیوچرز" معتقد است آمریکا با صدور معافیت نشان می‌دهد که در حال حاضر نفت کافی در بازار برای جبران افت عرضه ایران وجود ندارد.