نماد برتر- رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق با توجه به اثر تحریم ها بر تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد در افق ۱۴۰۴، چند چالش این صنعت برای تداوم این مسیر مورد بررسی قرار گرفتند.
به گزارش پایگاه خبری
نماد برتر، بهرام شکوری با انتشار مطلبی با عنوان "چند چالش صنعت فولاد" در روزنامه دنیای اقتصاد اعلام کرد: تحریمها، صنعت فولاد را در دو بعد تولید و صادرات با چالش مواجه ساخته که مشکلات این دو بعد در هم تنیده شده و حل معضلات هر بخش میتواند راهگشای بخش دیگر باشد و بالعکس ایجاد موانع بر یک بخش بطور قطع بخش دیگر را متضرر کند.
ایران از سال ۲۰۱۵ برنامه توسعه صنعت فولاد را پیش برده که دو برابر کردن ظرفیت تولید سالانه از ۳۲ به ۵۵ میلیون تن تا سال ۱۴۰۴ را در قالب طرحهای فولادی هدف گرفته و در این مسیر مشارکت و همراهی شرکتهای اروپایی شامل شرکت SMS، دانیلی، سارائه، اوتوتک نیز خوشبین بوده است.
درحالی که بازگشت تحریمهای آمریکا حضور جدی این شرکتهای معتبر را با چالش مواجه کرد اما باتوجه به آنکه اکثر طرحهای فولادی در مراحل پایانی به سر میبرند، بنابراین جذب سرمایهگذاری گستردهای برای تکمیل این طرحهای فولادی نیاز نیست و تحقق افق تولید ۵۵ میلیون تن فولاد تا سال ۱۴۰۴ حتی در سایه تحریمها غیرممکن نخواهد بود.
در برنامه ششم توسعه نیز، صنعت تولید فولاد و محصولات فولادی یکی از موتورهای محرک اقتصادی بشمار میآید و سهم قابل توجهی را جهت رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصد در انتهای این برنامه ایفا میکند. در این راستا و در مسیر تداوم تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴، چالشهایی وجود دارد که مهمترین آنها اکتشافات سنگآهن، زیرساخت آب و زیرساخت حملونقل است که در ادامه به اختصار بررسی میشوند.
چالش اکتشافات سنگ آهن
یکی از ابتداییترین چالشهای توسعه صنعت فولاد، تامین مواد اولیه از جمله سنگآهن است. در سند چشمانداز ۱۴۰۴ بهمنظور تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام سالانه به ۱۶۲ میلیون تن سنگآهن نیاز است اما در حال حاضر تولید سنگآهن حدود۸۰ میلیون تن است و نیاز به رشد سالانه ۹. ۲ درصد دارد. همچنین در آینده درصورت عدم اکتشافات جدید در حوزه سنگآهن، ذخایر تنها جوابگوی نیاز تا ۱۰ سال بعد از ۱۴۰۴ جهت استمرار تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خواهد بود بنابراین توسعه اکتشافات، ابتداییترین پیشنیاز توسعه صنعت فولاد خواهد بود.
چالش زیرساخت آب
حدود ۸۰ درصد از کل مساحت داخل دارای آب و هوای خشک و نیمهخشک است به طوری که بارندگی در این مناطق بسیار کم و سالانه بین ۵۰ تا ۲۵۰ میلیمتر است. مناطق بیابانی حدودا ۶۰ درصد از مساحت ایران را دربرمیگیرد. بیابانها شامل ۶۱ درصد اراضی بیابانی و کویری، ۲۴ درصد شنزارها و ۱۵ درصد تپههای شنی است.
در مجموع بارش سالانه بطور میانگین ۱۲۰ میلیارد متر مکعب است که حدود ۹۵ میلیارد مترمکعب آن استفاده میشود. برای رسیدن به چشمانداز ۲۰ساله در افق ۱۴۰۴ برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام سالانه به ۲۵۶ میلیون مترمکعب آب نیاز است که حدود ۵. ۱ برابر مقدار فعلی است. زنجیره سنگآهن تا گندله حدود ۲۰ درصد از مصرف آب کل زنجیره ارزش سنگآهن تا فولاد را به خود اختصاص میدهد و به دلایلی از جمله مصرف پایین آب تا قبل از فرآیند آهن اسفنجی، توجیهپذیر بودن حمل ریلی کنسانتره و گندله به واسطه ارزش افزوده ایجاد شده و نیز کاهش هزینههای حمل باطله در زنجیره، پیشنهاد میشود کارخانههای کنسانتره سنگآهن تا گندله در نزدیکی معادن که عمدتا در مناطق بیآب هستند، احداث شود و احداث مابقی زنجیره در نزدیک آب برنامهریزی شود.
چالش زیرساخت حملونقل ریلی
افق تولید مواد معدنی در سال ۱۴۰۴ حدود ۷۰۰ میلیون تن است که در سالهای اخیر متوسط تولید سالانه مواد معدنی حدود ۳۵۵ میلیون تن بوده است. در حال حاضر سهم ریلی از حمل تولیدات مواد معدنی و صنایع معدنی ۷ درصد و سهم جادهای ۹۳ درصد است. انتظار بخش معدن این است که سهم ۷ درصد حمل ریلی مواد معدنی در افق ۱۴۰۴ به ۳۰ درصد (۲۱۰ میلیون تن) برسد.