19:10 | پنجشنبه 8 آذر 1403
Research Analysis Debriefing Day
آیا حلزون های زینتی ناقل بیماری هستند؟

1399/07/19 15:55

آیا حلزون های زینتی ناقل بیماری هستند؟

نماد برتر- عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور اثرات حلزون‌های زینتی بر سلامتی انسان و بخش کشاورزی را تشریح کرد.


به گزارش نماد برتر، الهام احمدی با بیان اینکه گونه‌های مختلف حلزون های زینتی در آکواریوم ها نگهداری می شوند که علاوه بر تنوع رنگ و اندازه بزرگ صدف هایشان و زیبایی منحصر به فرد، با تغذیه از جلبک ها و خزه ها باعث تمیزی آکواریوم ها می شوند، اظهار کرد: این موضوع منجر به نگهداری و پرورش آن ها در آکواریوم ها شده و به تبع آن  حلزون زینتی در تجارت موجودات آکواریومی از محبوبیت بالایی برخوردار است و در سال های اخیر به همراه ماهیان آکواریومی وارد کشور شده و در سطح وسیعی  پرورش داده می شوند.



وی ادامه داد:این حلزون های وارداتی مختص آب های شیرین مناطق گرمسیری تا معتدل بوده و از بزرگ ترین حلزون های آب شیرین به شمار می آیند که دارای شش و آبشش بوده و برخلاف سایر حلزون ها، دسته های تخم (۱۰۰۰-۱۰۰ عددی) گذاشته شده توسط آنها، در سطح آب شناور می شوند که به همین دلیل از دسترس مهاجمان طبیعی محافظت شده و توسط آبزیان دیگر خورده نمی شوند. این حلزون های زینتی متعلق به خانواده Ampullaridae  و جنس Pomacea است که در امریکای جنوبی، امریکای مرکزی، جزایر دریای کارائیب و جنوب ایالات متحده آمریکا یافت می شوند.



عضو هیات علمی بخش تحقیقات جانورشناسی اضافه کرد: انتقال بیماری های انگلی برای انسان و همچنین نقش آفت زایی آن ها در شالیزارهای برنج، صیفی کاری ها و سبزی کاری ها منجر به بررسی و تحقیق این حلزون ها در استان های مختلف کشور شد. این حلزون زینتی در حال حاضر در آکواریوم فروشی های مناطق مختلف کشور موجود است. این حلزون زینتی به همراه ماهیان آکواریومی از کشورهای جنوب شرقی آسیا وارد شده و در سطح وسیع واحدهای فروش و تولید جانوران آکواریومی در کشور پراکنده  است که می تواند ناقل حداقل سه نوع بیماری، درماتیت سرکری ناشی از کرم های ترماتود سرکاریا، فلوک روده ای کرم‌های ترماتود اکینوستوما و بیماری آنژیوسترانژیلوس نماتود های انگلی به انسان باشد که مهم ترین آن بیماری آنژیوسترانژیلوس است.



وی در ادامه گفت: در این بیماری که بالغ این نماتدها در موش ها عامل بیماری کرم ریه است، تخم انگل از بدن موش‌ها دفع شده، لاروها از تخم خارج شده و حلزون میزبان واسط را آلوده می کند. درصورتی که انسان با این حلزون های آلوده تماس برقرار کرده (فروبردن دست زخمی به آکواریوم حاوی این حلزون و یا وارد کردن دست آلوده به دهان) و یا آن ها را به عنوان غذا مصرف کند (درصورتی که گوشت حلزون به خوبی پخته نشود یا سبزیجات آلوده به تخم انگل توسط انسان مصرف شود)، ‌ لارو نماتد انگلی وارد بدن شده، به سمت مغز حرکت کرده و وارد سیستم عصبی می‌شود و شکلی انگلی از مننژیت را ایجاد می‌کند که نشانه‌هایی مانند سردردهای شدید، لرزش، بی‌حسی و تب را به دنبال خواهد داشت و در نهایت می‌تواند به مرگ افراد منجر شود.  



احمدی تصریح کرد: به لحاظ کشاورزی نیز در کشورهای جنوب شرقی آسیا به عنوان آفت اول مزارع برنج به ویژه در زمان نشاکاری معرفی شده اند. همچنین می تواند به سبزی کاری ها و صیفی کاری ها خسارت زده و گزارش شده است که در باتلاق های مورد تهاجم این آفت به دلیل تغذیه آن ها از گیاهان، با تغییر جهت نوترینت ها درسیستم به فیتوپلانکتون ها (به جای گیاهان) منجر به بلوم های جلبکی می شوند که خطر تغییر اکوسیستم ها را در پی خواهد داشت.



این پژوهشگر خاطر نشان کرد: از آنجا که گونه های حلزون های سیب دارای قدرت زاد و ولد بالا و سازگاری زیاد با محیط زیست بوده و می تواند شالیزارهای کشت برنج، سبزی کاری ها و صیفی کاری های مناطق مختلف کشور را از نظر تغذیه و همچنین به عنوان ناقل بیماری برای انسان و بویژه کشاورزان در محل های غیر بومی مورد تهدید قرار دهد و در بسیاری از کشورها جزو آفات قرنطینه ای گزارش شده است، توجه به حضور این گونه و نقش خسارت زایی آن ها در کشور و اطلاع رسانی گسترده به همه اقشار جامعه به ویژه مسئولین و دست اندرکاران مربوطه برای ریشه کنی این معضل از اهمیت به سزایی برخوردار است.