به گزارش پایگاه خبری راد به نقل از نگاه اقتصادی، این روزها با خروج خودروسازان اروپایی از ایران، تولید بسیاری از خودروهای فرانسوی محدود به پیشفروشهای قبلی شده و در واقع در حال متوقف شدن است. این موضوع حاشیه سود خودروهای فرانسوی مونتاژ داخل را در بازار به شکلی غیرمنطقی بالا برده است.
این در حالی است که واکنش رفتاری مشتریان در قبال توقف تولید یک محصول و از آن مهمتر قطع همکاری سازنده خارجی آن، طبیعتا باید با تضعیف جایگاه آن محصول در بازار همراه باشد. وقتی خودروساز فرانسوی از توقف همکاری خود با خودروساز ایرانی خبر میدهد، یعنی محصول موجود در بازار از حمایت کافی در بخش خدمات پس از فروش برخوردار نیست و تأمین لوازم یدکی آن دیگر بهسادگی و با قیمت منطقی و متعارف ممکن نخواهد بود. چراکه قطعات آن باید از طریق واسطهها و با صرف هزینه بیشتر تأمین شود.
رنو ساندرو یکی از این محصولات است که در این مطلب قصد مقایسه آن را با محصول چینی یا جک جی۵ داریم که از قضا تولید آن نیز متوقف شده است اما همکاری خودروساز چینی آن با طرف ایرانی به قوت خود باقی است. از آنجا که هر دو خودرو با دو گزینه گیربکس دستی و اتوماتیک در بازار کارکردهها وجود دارند، ما نیز در این مقایسه هر دو گزینه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اما هدف غایی این مطلب تنها مقایسه این دو خودرو نیست بلکه قصد داریم به این بهانه واقعیاتی را درخصوص خودروهای مونتاژ یا تولید داخل کشور اعم از فرانسوی، کرهای، چینی و بهاصطلاح ملی (از پژوهای قدیمی و پسابرجامی گرفته تا رانا و دنا و سراتو) منعکس کنیم که برخی از آنها کمی تا قسمتی برای مخاطبان تازگی خواهد داشت.
* از ال۹۰ تا ساندرو
به جرأت میگفت خانواده محصولات پلتفرم رنو لوگان (ایکس۹۰) اعم از تندر۹۰ (ال۹۰)، پارستندر، تندرپیکاپ، تندرپلاس، ساندرو و ساندرو استپوی تنها گزینههای مطمئن سبد محصولات تکراری و پرتیراژی بودند که ایرانخودرو و سایپا عرضه میکردند.
یکی از دلایل این اطمینان، نظارت سختگیرانه رنو بر کیفیت تولید محصولاتش در ایران و نیز استقرار آزمایشگاه کیفیت مرجع خاورمیانه رنو در پارسخودرو است که در زمان آغاز به کار خود، هر از گاهی بهصورت سرزده یک دستگاه ال۹۰ یا مگان را از خط تولید بیرون میکشید و تحت تستها و کنترلهای کیفی قرار میداد. رنو در اوج تحریمهای قبلی نیز بهواسطه استقرار همین آزمایشگاه مرجع، ایران را بالکل ترک نکرد و با حضور حداقلی خود در کشورمان، اجازه نداد تیراژ تولید ال۹۰ با بهکارگیری قطعات تأییدنشده ایرانی یا چینی حفظ شود.
این در حالی است که تعهد کیفی ایرانخودرو به پژو بنا بر قرارداد قبلی در قالب یک سوگندنامه تعریف شده بود و به محض توقف تولید یک قطعه در فرانسه، اجازه تولید آن در ایران با هر کیفیتی صادر میشد. در همان زمان بود که ایرانخودرو پروژه رانا کلید زد و از پژو درخواست کرد تا برخی از قطعات آن را مانند بلوک سیلندر روی خودرو ۲۰۶ نیز به کار گیرد که با مخالفت پژو مواجه شد.
اما با خروج پژو از ایران در سال ۱۳۹۱ و دستور وزیر وقت صنعت برای حفظ تیراژ ایرانخودرو و سایپا، نهتنها بلوک سیلندر رانا روی ۲۰۶ بسته شد بلکه خودروهایی مثل ۴۰۵ یا حتی پژوپارس که اولین خودرو داخلی با موتور انژکتوری بود، با قطعات ایرانی و چینی که از طریق دانگفنگ (شریک چینی پژو) تأمین میشد، با همان قیمت قبل راهی بازار شد که نارضایتی گسترده مشتریان را در پی داشت.
جالب اینجاست که پس از امضای برجام و بازگشت پژو به ایران نیز وقتی مدیرعامل پژو در کنفرانس خبری مشترک خود با مدیرعامل ایرانخودرو از سوی خبرنگاران ایرانی در خصوص کیفیت نازل سه محصول ۴۰۵، پارس و ۲۰۶ مورد مؤاخذه قرار گرفت، مدیرعامل ایرانخودرو برای پاسخگویی پیشدستی کرد و متذکر شد که این محصولات دیگر ارتباطی به پژو ندارند.
با ذکر این مقدمه میپردازیم به رنو ساندرو که درواقع نسخه هاچبک خودرو تندر۹۰ محسوب میشود، خودرویی که در ابتدای ورودش به ایران با سلیقه مشتریان ایرانی سازگار نبود. ملاک زیباییشناسی ایرانیها، پژو۴۰۵ بود که در مشهورترین استودیو دیزاین اتومبیل دنیا یعنی پینینفارینا طراحی و در سال ۱۹۸۸ بهعنوان خودروی سال اروپا انتخاب شده بود.
اما ال۹۰ (با نام اصلی داچیا لوگان) مدلی از یک پلتفرم چندمنظوره بود که توسط داچیای رومانی (یکی از شرکای رنو) طراحی و ساخته شد، پلتفرمی که علاوه بر خودروهای سواری در ساخت ون و پیکاپ نیز به کار رفت و بعدها با توسعه همین پلتفرم خودروهایی همچون سیمبل، داستر و رنو کلیو نسل دو نیز تولید و عرضه شدند. گستره صادارتی این خودرو به عنوان یک خودرو اکونومی (اقتصادی) بازار روسیه، مصر، مکزیک، هند و آفریقای جنوبی بود.
علاقه ایرانیها به این خودرو در همان سالهای ۹۰ و ۹۱ افزایش یافت که قیمت آن با جهش ۳٫۵ برابری نرخ دلار به یکباره از قیمت خودروهایی همچون پژو۴۰۵، سمند و کیا بسیار بیشتر شد و از حدود ۱۵میلیون تومان به ۳۵میلیون تومان رسید. این جهش نشان از ارزبری بالای این خودرو و اصلیبودن قطعات آن داشت. از سوی دیگر در سال ۹۱ حدود ۵ سالی از ورود اولین نمونههای تندر۹۰ به ایران میگذشت و در این مدت این خودرو امتحان کیفی خود را بهخوبی پس داده بود.
خط تولید نسخه هاچبک تندر۹۰ یا همان ساندرو نیز که در ابتدا B90 نام داشت، در همان سال ۹۱ در پارسخودرو مستقر شد و به تولید نمونههای اولیه این خودرو در ایران پرداخت اما با آغاز تحریمها این خط تا سال ۱۳۹۵ متوقف و معطل ماند. از سال ۱۳۹۵ این خودرو با ۸ سال تأخیر نسبت به دیگر کشورها ازجمله رومانی، برزیل، کلمبیا، پرتوریا، آفریقای جنوبی، کازابلانکا، مراکش و روسیه، در ایران نیز به تولید رسید و این در حالی بود که تولید نسل دوم ساندرو در دیگر کشورها آغاز شده بود و بهتازگی نیز نسل سوم آن توسط داچیا رونمایی شده است.
* از توجوی تا جی۵
از میان همه خودروساران چینی که ادعای همکاری با پینینفارینا را دارند، تنها نام JAC (جیایسی که در ایران به نام جک مشهور شده) در سایت رسمی پینینفارینا درج شده است. جک جی۵ که در ادامه پروژه توجوی و با الهام از خودرو آمریکایی «دوج دارت» بر پایه پلتفرم «میتسوبیشی لنسر» طراحی شد، فصل جدیدی در طراحی خودروهای چینی بود که تا پیش از آن به کپیکاری شناخته میشدند.
این خودرو که از سال ۲۰۱۱ به تولید انبوه رسید و علاوه بر صادرات به کشورهای مختلف، موفق به راهاندازی خط تولید در آمریکای جنوبی (برزیل) و شرق اروپا (اوکراین) نیز شد، یکی از طراحیهای برتر «بدنه و کابین» در استودیو مشهور پینینفارینای ایتالیا در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ است.
روزنامه واشنگتنپست در زمان راهاندازی خط تولید این خودرو در برزیل با درج مطلبی در این باره، تلاش جک برای تغییر تصور از محصولات چینی را قابل توجه دانست. محصولات جک درحالحاضر مشغول رقابت با برخی محصولات فولکسواگن در بازار برزیل هستند و در این کشور با ضمانتنامه ششساله به فروش میرسند.
جی۵ علاوه بر همکاری پینینفارینا در بخش طراحی بدنه و کابین، از همکاری میتسوبیشی ژاپن در طراحی و ساخت موتور و از قطعات دِلفی آمریکا و بوش آلمان در بخش ECU و برق خودرو بهره میبرد.
جک جی۵ با گیربکس معمولی از سال ۱۳۹۲ وارد بازار ایران شد و بلافاصله لقب باکیفیتترین خودرو چینی تولید ایران را از آن خود کرد. برخلاف برخی از خودروسازان چینی که با رویکرد بهرهبرداری حداکثری از بازار بسته ایران در زمان تحریم، از تولید مشترک مدلهای بهتر و بهروزتر خود در ایران خودداری میکردند، جک از همان ابتدا در پی آن بود که برند خود را به عنوان یک برند کیفی در ایران جا بیندازد. حال نیز با گذشت ۵ سال از عرضه جی۵ در ایران، این خودرو نیز امتحان کیفی خود را بهخوبی پس داده است.
با اینحال، در دیماه سال گذشته سازمان ملی استاندارد طی یک اطلاعیه سوالبرانگیز ادامه تولید خودرو جک جی۵ را همراه با برخی خودروهای دیگر همچون هیوندای آی۱۰ و افاِیدبلیو بی۵۰ ممنوع اعلام کرد. هرچند مشخص نشد این استانداردها چه هستند که خودروهایی مانند پراید، ۴۰۵، سمند و حتی وانتنیسان آبی دارند اما برخی خودروها که از کیفیت قابل قبول و پشتوانه رضایت مشتری برخوردارند، نتوانستهاند پاس کنند!
* بدنه و کابین
مقایسه را از ظاهر دو خودرو آغاز میکنیم و ناگفته پیداست که جک جی۵ به پشتوانه طراحی پینینفارینا، برنده بلامنازع این بخش است. جی۵ نهتنها در نمای بیرونی زیبا و متناسب خود با بهرهگیری از خطوط چشمنواز بدنهاش، هنرمندی مشهورترین استودیو طراحی اتومبیل جهان را به رخ میکشد و خودرویی اصیل و شکیل نشان میدهد بلکه در بخش طراحی درونی و کابین نیز حسی مشابه خودروهای آمریکایی و آلمانی را به راننده و سرنشین القا میکند.
بهویژه آنکه جی۵ بهعنوان یک سدان با طول ۴٫۶ متری و صندوق ۴۳۰ لیتری خود در مقایسه با طول ۴ متری و صندوق ۳۲۰ لیتری ساندرو، هم فضای بزرگتر و راحتتری در اختیار سرنشینان خود میگذارد و هم گنجایش بار بسیار بیشتری دارد.
همچنین در مقایسه با داشبود ساده ساندرو که تفاوتهایی جزئی با داشبورد خودرو تندر۹۰ دارد، داشبورد جک از ادوات بیشتر و بهروزتری برخوردار است. از نظر کیفیت مواد استفادهشده در داشبورد نیز هر دو خودرو با توجه به محدوده قیمتشان در حد قابل قبولی هستند. اما در این بخش نیز جی۵ در مقایسه با ساندرو و دیگر خودروهای داخلی همقیمت خود امتیاز بهتری میگیرد. زیرا در داشبورد جی۵ مانند خودرو FAW B50 بهجای پلاستیک خشک از اینتگرال تزریقی استفاده شده است.
اما یکی دیگر از نکات حایز اهمیتی که در مقایسه کابین این دو خودرو معمولا مغفول میماند، دو جداره بودن کابین جک و تجهیز آن به عایقبندیهای صوتی و حرارتی است. این عایقبندیها به دلیل کاهش هزینه تولید نهتنها از روی ساندرو بلکه از سال ۱۳۸۸ تاکنون از روی همه خودروهای سایپا و ایرانخودرو حذف شده است.
عایق صوتی یا نویزگیر که حایل میان صدای میان پیشرانه و اتاق خودرو است، تنها در مدلهای سال ۸۹ به پایین تندر۹۰ تیپ E2 پارسخودرو و پارستندر یافت میشود.
در خودرو دنا نیز یک لایه پم شیشه ضخیم پشت داشبورد نصب شده است تا صدای سوتی که از پیشرانه این خودرو در سرعتهای بالای ۹۰ کیلومتر در ساعت بلند میشود، داخل خودرو شنیده نشود، هرچند اگر شیشه خودرو را پایین بکشید و سر خود را قدری بیرون ببرید، این صدا را خواهید شنید!
حتی خودرو پژو۲۰۰۸ نیز فاقد عایقبندی صوتی است اما از عایق حرارتی برخوردار است، عایقهای زرورقشکلی که اجازه نمیدهند حرارت یا برودت محیط از حدی بیشتر به خودرو وارد شود.
اگر جک جی۵ و ساندرو را در ساعات و شرایط یکسانی زیر تیغ آفتاب پارک کنید، قطعا در بدو ورود به هر دو خودرو با کابینی داغ و پرحرارت مواجه میشوید اما حرارت در کابین جک بهمراتب قابل تحملتر خواهد بود.
همچنین اگر برای ساعاتی در یک روز بسیار سرد زمستانی، بخاری خودرو را روشن کنید و به رانندگی با جی۵ و ساندرو بپردازید و در طول رانندگی پای چپ خود را به درِ خودرو تکیه دهید، متوجه برتری جک در غیرقابل نفوذ بودن سرما به بدنه کابین خواهید شد.
علاوه بر عایقبندی صوتی و حرارتی، کابین جک مجهز به پوشش دو جداره است. این جداره ثانویه که در همه خودروهای روز دنیا به کار میرود، لایهای است که مانند یک پنل از بیرون یا داخل، بدنه خودرو را میپوشاند و مانع از ورود صداهای مزاحم پیرامون خودرو به داخل آن میشود تا آرامش بیشتری داخل کابین خودرو نصیب سرنشینان شود. البته در خودروهای آلمانی یا ژاپنی این لایه از بیرون روی بدنه خودرو قرار میگیرد اما در خودروهای چینی از داخل نصب میشود که با هزینه کمتر و البته جانمایی بهتر و ظرافت بیشتری همراه است.
جالب است بدانید علاوه بر محصولان جک، محصولات FAW، BYD، محصولات پسابرجامی چری و اکثر خودروهای چینی از امتیاز عایقبندی صوتی و حرارتی و کابین دوجداره برخوردارند.
تنها برتری ساندرو در این قسمت، کیفیت رنگ خوب آن نسبت به جی۵ است که به خط رنگ مکانیزه و رباتیک پارسخودرو برمیگردد، این در حالی است که کرمانموتور به دلیل حفظ اشتغال ۳۰۰ نفر از کارکنان خط رنگ خود از رباتیک کردن آن خودداری کرده است.
و در نهایت اگر به حفظ محیط زیست توجه دارید، این را هم بدانید که تمامی مواد و قطعات بهکاررفته در ساخت خودرو جی۵ قابل بازیافت هستند.
* مؤلفههای فنی
جک جی۵ در نسخه دستی از یک موتور ۱٫۵ لیتری با قدرت ۱۱۱ اسب بخار بهره میبرد و در نسخه اتوماتیک از یک موتور ۱٫۸ لیتری با قدرت ۱۴۰ اسب بخار. شتاب صفر تا صد جی۵ بین ۱۰.۳ الی ۱۰.۶ ثانیه، حداکثر سرعت این خودرو برابر با ۱۸۰ کیلومتر در ساعت، مصرف سوخت ترکیبی آن در هر صد کیلومتر برابر با ۷.۶ الی ۷.۹ لیتر بنزین و گنجایش باک این خودرو نیز برابر با ۵۵ لیتر است.
اما رنو ساندرو در هر دو نسخه دستی و اتوماتیک از یک موتور ۱٫۶ لیتری برخوردار است که تنها ۱۰۵ اسب بخار قدرت تولید میکند. شتاب صفر تا صد ساندرو بین ۱۱.۳ تا ۱۱.۷ ثانیه، حداکثر سرعت این خودرو برابر با ۱۷۵ کیلومتر در ساعت، مصرف سوخت ترکیبی آن برابر با ۸.۲ الی ۸.۵ لیتر بنزین و گنجایش باک این خودرو نیز برابر با ۵۰ لیتر است.
بنابراین پیروز قاطع این بخش نیز جک جی۵ است که موتور قدرتمندتر، مصرف سوخت کمتر، شتاب اولیه بهتر و حداکثر سرعت بیشتری دارد.
اما فارغ از این نکات، باید به نکته مهمتری درخصوص استهلاک موتورهای فرانسوی در ایران اشاره کرد؛ خودروهای فرانسوی مانند رنو و پژو دارای پیشرانههایی با طبع گرم هستند و برای مناطق سردسیر طراحی شدهاند، از این رو در شرایط اقلیمی ایران و دیگر کشورهای گرمسیر، متعاقب افزایش دما با افزایش تنش حرارتی مواجه میشوند که استهلاک سرسیلندر و حتی بلوک سیلندر و نیاز به تعمیر آنها را تسریع میکند.
از سوی دیگر، ساندرو از همان موتور تندر۹۰ بهرهمند است که با کد K4M شناخته میشود. این موتور دارای سیستم جرقهزنی کوئل مدادی است که اگر معیوب شود، هزینه نگهداری آن در درازمدت افزایش مییابد.
اما جک جی۵ از یک موتور مجهز به فناوری VVT (زمان بندی متغیر سوپاپها) برخوردار است که به سفارش جک توسط کمپانی میتسوبیشی ژاپن طراحی شده و از نظر کیفیت قطعات داخلی موتور و سرسیلندر در سطح بالاتری از موتور تندر۹۰ و ساندرو قرار دارد.
به جرأت میتوان گفت این موتور دارای استهلاک دینامیکی کمتری نسبت به موتور ساندرو است. بهویژه آنکه موتور جی۵ برخلاف موتور دو خودرو فرانسوی مونتاژ داخل، تنش حرارتی بالایی ندارد و مناسب مناطق گرمسیر نیز هست.
در بخش گیربکس اما اگر گزینههای مد نظر شما نسخههای اتوماتیک این دو خودرو هستند، نمیتوان برتری را با جک جی۵ دانست؛ گیربکس ساندرو بهرغم آنکه همچون گیربکس تندر۹۰ دارای معایب خاص خود است و در مناطق گرمسیر با استهلاک بیشتری مواجه میشود، از نظر کیفیت قطعات بهویژه در نسخه اتوماتیک در سطح بالاتری از گیربکس اتوماتیک جی۵ قرار دارد.
تنها مزیت گیربکس جی۵، طراحی مناسبتر مدارات هیدرولیکی آن است که از این لحاظ احتمال خرابی کمتری نسبت به گیربکس ساندرو دارد. با اینحال، گیربکس ۴سرعته اتوماتیک جی۵ که بهصورت تیپترونیک (دوحالته اتومات و دستی) طراحی شده است، نهتنها از نظر عملکرد هوشمندانه حرفی برای گفتن ندارد بلکه در شیبهای تند، سر و صدا ایجاد میکند که بخشی از آن مربوط به صدای فن مجزای گیربکس است.
داخل کابین ساندرو اتوماتیک هم البته سروصدا بسیار زیاد است و بهویژه در سرعتهای بالا، صدای موتور بسیار زیاد داخل کابین شنیده میشود که خیلیها آن را بزرگترین ایراد این خودرو میدانند. این موضوع به قدیمیبودن گیربکس ۴سرعته اتوماتیک این خودرو برمیگردد که بهرغم عملکرد هوشمندانهتر نسبت به گیربکس اتوماتیک جی۵، علاوه بر کاهش شتاب خودرو و افزایش مصرف بنزین آن، سروصدای کابین را هم افزایش داده است. دلیل دیگر این موضوع نداشتن نبود عایقبندی صوتی در این خودرو است.
اما اگر انتخاب شما از میان نسخههای دندهدستی این دو خودرو است، در خرید جی۵ شک نکنید؛ گیربکس دستی جی۵ نهتنها بهترین نمونه گیربکس در میان خودروهای چینی است بلکه یکی از بهترین نمونههای گیربکس در میان تمام خودروهای مونتاژ داخل کشور است.
فقط به خاطر داشته باشید که چه در مورد این خودرو و چه در خصوص هر خودرو دیگری، روغن گیربکس خود را پس از هر ۴۰هزار کیلومتر پیمایش تعویض کنید.
* ایمنی
پس از انجام تستهایی که موسسه ایمنی C-Ncap از جی۵ گرفت و فیلمهای آن نیز با یک جستوجوی ساده در فضای مجازی در دسترس است، ۵ ستاره ایمنی از آن این خودرو شد.
طی این آزمایشها و نتایجی که از تستهای تصادف در نواحی جلو و دو طرف جی۵ به دست آمد، مشخص شد که به هیچکدام از آدمکهای سرنشین خودرو و به هیچیک از اعضای بدن آنها ضربه شدیدی وارد نشده است. این موضوع نشانگر آن است که جی۵ دارای طراحی یکنواخت و مهندسیشدهای است.
اما در تستهای مشابهی که E-Ncap روی ساندرو انجام داد، تنها ۳ ستاره ایمنی نصیب این خودرو شد. زیرا به دلیل ساختار طراحی داشبورد، زانوی آدمکهای سرنشین جلو در معرض تهدید جدی و ران پای هر دو آنها در وضعیت ایمنی متوسطی قرار گرفتند.
در تست تصادف از بغل نیز ایمنی سرنشینان متوسط ارزشیابی شد و قفسه سینه راننده نیز بر اثر برخورد ضربه از کنار آسیب جدی دید. به همین دلیل، وضعیت ایمنی در این بخش ضعیف گزارش شد.
گفتنی است هر دو آزمون C-Ncap و E-Ncap جزو هفت آزمون مورد تأیید در سراسر جهان هستند که با دانش فنی بالا طی مراحل عملیاتی بسیار دقیق و به کمک پردازشگرهای فوق سریع انجام میشوند.
در بحث ترمز نیز با توجه به دیسکی بودن ترمزهای جلو و عقب جی۵ برتری با این خودرو است. زیرا ترمزهای عقب ساندرو کاسهای هستند. جالب است بدانید جی۵ با داشتن ترمز جلوِ دیسکی دو جداره با قابلیت تهویه و خنکشوندگی و ترمز عقب دیسکی توپُر، نسبت به دیگر محصول پرطرفدار گروه سایپا یعنی کیا سراتو نیز برتری دارد. چراکه فقط ترمز جلو سراتو دیسکی است آن هم بدون قابلیت خنکشوندگی و ترمز عقب سراتو هم کاسهای است.
* امکانات رفاهی و کیفیتِ سواری
فارغ از امکانات رفاهی مشترک دو خودرو باید گفت جی۵ با برخورداری از امکاناتی همچون صندلی جلو با قابلیت تنظیم در ۸ جهت، سیستم کنترل باد لاستیکها (TPMS)، قفل ایمنی کودک، چراغ خطر لادری، چراغ کابین جلو و عقب هالوژن، داشبورد چراغدار، تنظیم نور صفحه کیلومتر، تنظیم ارتفاع نور چراغ جلو، قابلیت تنظیم ارتفاع فرمان، سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، دریچه سانروف، خروجی سیستم تهویه مطبوع برای سرنشینان عقب، شیشه بالابر راننده با قابلیت باز شدن به صورت تکلمسی و… خودرویی کاملتر نسبت به ساندرو محسوب میشود و اصولا نیز محصولات داچیا (شریک رومانیایی رنو) خودروهایی ساده و فاقد امکانات رفاهی خاصی هستند.
از نظر کیفیت سواری نیز جی۵ فرمانپذیری و هندلینگ بهتر و سواری نرمتری دارد.
تنها برتری ساندرو در این زمینه فاصله بیشتر این خودرو از سطح زمین است. چراکه قسمت زیرین جی۵ در دستاندازهای بلند و انتهای رمپهای دارای شیب تند، دچار برخورد با زمین میشود. این مشکل را میتوان با باز کردن قطعه بکسلبند که زیر سپر جلو قرار دارد تا حدودی حل کرد. مشکل ارتفاع اندک و برخورد با زمین که در خودروهایی مانند کیا سراتو و هیوندای النترا نیز محسوس است، در جی۵ اتوماتیک نسبت به مدل دستی تا حدودی کمتر است.
* وضعیت در بازار کارکردهها
با گذشت ۵ سال از عرضه اولین مدلهای جی۵ و اثبات کیفیت بالا و استهلاک پایین آن، این خودرو بهتدریج در بازار خودروهای کارکرده جایگاه و طرفدار بیشتری پیدا کرده است.
در گزارشی که از نمایندگی شماره ۲ کرمانموتور (تخصصی جک) تهیه کردیم با نمونهای از خودرو جی۵ مواجه شدیم که ۱۸۰هزار کیلومتر کارکرد داشت و تا این میزان کارکرد جز مخارج مصرفی (سرویس خودرو) هزینهای را به مالک خود تحمیل نکرده بود. در بازدید ۱۸۰هزار کیلومتر این خودرو نیز غیر از روغن موتور و فیلترها، تنها شمع و وایر و توپیهای دو چرخ خودرو از سوی نمایندگی لازم به تعویض تشخیص داده شده بود.
آوازه روزافزون کیفیت جی۵، موجب ارتقای ارزش خرید این خودرو و برخورداری آن از استعداد رشد قیمت با شیبی ملایم در بازار شده است. به ویژه آنکه کمپانی بهرغم توقف تولید جی۵، کمپانی جک با دیگر محصولات خود در ایران حضوری در حال توسعه دارد و نگرانی جدی درخصوص تأمین قطعات و لوازم یدکی این خودرو احساس نمیشود.
ساندرو نیز با آنکه تنها ۲ سال از زمان عرضه خود به بازار ایران را سپری کرده است، بهواسطه سابقه کیفی نسخه صندوقدار خود یعنی تندر۹۰، خودرویی کماستهلاک تلقی میشود.
اما به دلیل خروج ناگهانی رنو از ایران که جهش شدید قیمت این خودرو و دیگر محصولات رنو را در پی داشت، میتوان گفت رشد قیمتی که خاص ساندرو رقم خورده بود، به حد اشباع رسیده است و تنها در صورت رشد کلی قیمتها (بهواسطه تغییرات نرخ ارز و تورم) ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر با خروج رنو از ایران، نگرانیهای جدی بابت تأمین لوازم یدکی این خودرو در ایران وجود دارد.
جمعبندی نهایی
* مزایای جی۵ نسبت به ساندرو
موتور قدرتمندتر میتسوبیشی، مصرف سوخت کمتر، شتاب اولیه بهتر، حداکثر سرعت بیشتر و باک حجیمتر
پایینتر بودن استهلاک موتور و گیربکس با توجه به سازگاری با نواحی گرمسیر و سیستم جرقهزنی مناسبتر
کیفیت برتر قطعات، مدارات هیدرولیکی و عملکرد بهتر گیربکس در نسخه دستی
ایمنی بسیار بالاتر جی۵ بر اساس نتایج تست تصادف
دیسکی بودن ترمزهای جلو و عقب جی۵ (در ساندرو فقط ترمز جلو دیسکی است و ترمز عقب کاسهای است)
طراحی زیبا بدنه و کابین توسط مشهورترین استودیو دیزاین اتومبیل دنیا (پینینفارینا)
فضای بزرگتر و راحتتر کابین
صندوق عقب ۴۳۰ لیتری (در برابر صندوق ۳۲۰ لیتری ساندرو)
برتری نسبی کیفیت مواد استفادهشده در داشبورد (اینتگرال تزریقی بهجای پلاستیک خشک)
برخورداری از عایقبندیهای صوتی و حرارتی و دو جداره بودن کابین برای ممانعت از ورود صداهای مزاحم پیرامون خودرو
برخورداری از امکانات رفاهی بیشتر (حدود ۱۵ آپشن) مانند سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، سانروف و…
فرمانپذیری و هندلینگ بهتر و سواری نرمتر
تدوام همکاری کمپانی جک با کرمانموتور بهعنوان پشتوانه ارائه خدمات و تأمین لوازم یدکی (در مقابل خروج رنو از ایران که کمبود و گرانی لوازم یدکی ساندرو را در پی خواهد داشت)
* مزایای ساندرو نسبت به جی۵
کیفیت برتر رنگ بدنه
کیفیت برتر قطعات و عملکرد هوشمندانهتر گیربکس در نسخه اتوماتیک
ارتفاع و فاصله بیشتر از سطح زمین
* برابریهای جی۵ و ساندرو
سروصدای گیربکس اتوماتیک در شیب و سرعت بالا که در جی۵ به صدای فن مجزای گیربکس و در ساندرو به قدیمیبودن گیربکس برمیگردد
کماستهلاک بودنبه نقل از نگاه اقتصادی، این روزها با خروج خودروسازان اروپایی از ایران، تولید بسیاری از خودروهای فرانسوی محدود به پیشفروشهای قبلی شده و در واقع در حال متوقف شدن است. این موضوع حاشیه سود خودروهای فرانسوی مونتاژ داخل را در بازار به شکلی غیرمنطقی بالا برده است.
این در حالی است که واکنش رفتاری مشتریان در قبال توقف تولید یک محصول و از آن مهمتر قطع همکاری سازنده خارجی آن، طبیعتا باید با تضعیف جایگاه آن محصول در بازار همراه باشد. وقتی خودروساز فرانسوی از توقف همکاری خود با خودروساز ایرانی خبر میدهد، یعنی محصول موجود در بازار از حمایت کافی در بخش خدمات پس از فروش برخوردار نیست و تأمین لوازم یدکی آن دیگر بهسادگی و با قیمت منطقی و متعارف ممکن نخواهد بود. چراکه قطعات آن باید از طریق واسطهها و با صرف هزینه بیشتر تأمین شود.
رنو ساندرو یکی از این محصولات است که در این مطلب قصد مقایسه آن را با محصول چینی یا جک جی۵ داریم که از قضا تولید آن نیز متوقف شده است اما همکاری خودروساز چینی آن با طرف ایرانی به قوت خود باقی است. از آنجا که هر دو خودرو با دو گزینه گیربکس دستی و اتوماتیک در بازار کارکردهها وجود دارند، ما نیز در این مقایسه هر دو گزینه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اما هدف غایی این مطلب تنها مقایسه این دو خودرو نیست بلکه قصد داریم به این بهانه واقعیاتی را درخصوص خودروهای مونتاژ یا تولید داخل کشور اعم از فرانسوی، کرهای، چینی و بهاصطلاح ملی (از پژوهای قدیمی و پسابرجامی گرفته تا رانا و دنا و سراتو) منعکس کنیم که برخی از آنها کمی تا قسمتی برای مخاطبان تازگی خواهد داشت.
* از ال۹۰ تا ساندرو
به جرأت میگفت خانواده محصولات پلتفرم رنو لوگان (ایکس۹۰) اعم از تندر۹۰ (ال۹۰)، پارستندر، تندرپیکاپ، تندرپلاس، ساندرو و ساندرو استپوی تنها گزینههای مطمئن سبد محصولات تکراری و پرتیراژی بودند که ایرانخودرو و سایپا عرضه میکردند.
یکی از دلایل این اطمینان، نظارت سختگیرانه رنو بر کیفیت تولید محصولاتش در ایران و نیز استقرار آزمایشگاه کیفیت مرجع خاورمیانه رنو در پارسخودرو است که در زمان آغاز به کار خود، هر از گاهی بهصورت سرزده یک دستگاه ال۹۰ یا مگان را از خط تولید بیرون میکشید و تحت تستها و کنترلهای کیفی قرار میداد. رنو در اوج تحریمهای قبلی نیز بهواسطه استقرار همین آزمایشگاه مرجع، ایران را بالکل ترک نکرد و با حضور حداقلی خود در کشورمان، اجازه نداد تیراژ تولید ال۹۰ با بهکارگیری قطعات تأییدنشده ایرانی یا چینی حفظ شود.
این در حالی است که تعهد کیفی ایرانخودرو به پژو بنا بر قرارداد قبلی در قالب یک سوگندنامه تعریف شده بود و به محض توقف تولید یک قطعه در فرانسه، اجازه تولید آن در ایران با هر کیفیتی صادر میشد. در همان زمان بود که ایرانخودرو پروژه رانا کلید زد و از پژو درخواست کرد تا برخی از قطعات آن را مانند بلوک سیلندر روی خودرو ۲۰۶ نیز به کار گیرد که با مخالفت پژو مواجه شد.
اما با خروج پژو از ایران در سال ۱۳۹۱ و دستور وزیر وقت صنعت برای حفظ تیراژ ایرانخودرو و سایپا، نهتنها بلوک سیلندر رانا روی ۲۰۶ بسته شد بلکه خودروهایی مثل ۴۰۵ یا حتی پژوپارس که اولین خودرو داخلی با موتور انژکتوری بود، با قطعات ایرانی و چینی که از طریق دانگفنگ (شریک چینی پژو) تأمین میشد، با همان قیمت قبل راهی بازار شد که نارضایتی گسترده مشتریان را در پی داشت.
جالب اینجاست که پس از امضای برجام و بازگشت پژو به ایران نیز وقتی مدیرعامل پژو در کنفرانس خبری مشترک خود با مدیرعامل ایرانخودرو از سوی خبرنگاران ایرانی در خصوص کیفیت نازل سه محصول ۴۰۵، پارس و ۲۰۶ مورد مؤاخذه قرار گرفت، مدیرعامل ایرانخودرو برای پاسخگویی پیشدستی کرد و متذکر شد که این محصولات دیگر ارتباطی به پژو ندارند.
با ذکر این مقدمه میپردازیم به رنو ساندرو که درواقع نسخه هاچبک خودرو تندر۹۰ محسوب میشود، خودرویی که در ابتدای ورودش به ایران با سلیقه مشتریان ایرانی سازگار نبود. ملاک زیباییشناسی ایرانیها، پژو۴۰۵ بود که در مشهورترین استودیو دیزاین اتومبیل دنیا یعنی پینینفارینا طراحی و در سال ۱۹۸۸ بهعنوان خودروی سال اروپا انتخاب شده بود.
اما ال۹۰ (با نام اصلی داچیا لوگان) مدلی از یک پلتفرم چندمنظوره بود که توسط داچیای رومانی (یکی از شرکای رنو) طراحی و ساخته شد، پلتفرمی که علاوه بر خودروهای سواری در ساخت ون و پیکاپ نیز به کار رفت و بعدها با توسعه همین پلتفرم خودروهایی همچون سیمبل، داستر و رنو کلیو نسل دو نیز تولید و عرضه شدند. گستره صادارتی این خودرو به عنوان یک خودرو اکونومی (اقتصادی) بازار روسیه، مصر، مکزیک، هند و آفریقای جنوبی بود.
علاقه ایرانیها به این خودرو در همان سالهای ۹۰ و ۹۱ افزایش یافت که قیمت آن با جهش ۳٫۵ برابری نرخ دلار به یکباره از قیمت خودروهایی همچون پژو۴۰۵، سمند و کیا بسیار بیشتر شد و از حدود ۱۵میلیون تومان به ۳۵میلیون تومان رسید. این جهش نشان از ارزبری بالای این خودرو و اصلیبودن قطعات آن داشت. از سوی دیگر در سال ۹۱ حدود ۵ سالی از ورود اولین نمونههای تندر۹۰ به ایران میگذشت و در این مدت این خودرو امتحان کیفی خود را بهخوبی پس داده بود.
خط تولید نسخه هاچبک تندر۹۰ یا همان ساندرو نیز که در ابتدا B90 نام داشت، در همان سال ۹۱ در پارسخودرو مستقر شد و به تولید نمونههای اولیه این خودرو در ایران پرداخت اما با آغاز تحریمها این خط تا سال ۱۳۹۵ متوقف و معطل ماند. از سال ۱۳۹۵ این خودرو با ۸ سال تأخیر نسبت به دیگر کشورها ازجمله رومانی، برزیل، کلمبیا، پرتوریا، آفریقای جنوبی، کازابلانکا، مراکش و روسیه، در ایران نیز به تولید رسید و این در حالی بود که تولید نسل دوم ساندرو در دیگر کشورها آغاز شده بود و بهتازگی نیز نسل سوم آن توسط داچیا رونمایی شده است.
* از توجوی تا جی۵
از میان همه خودروساران چینی که ادعای همکاری با پینینفارینا را دارند، تنها نام JAC (جیایسی که در ایران به نام جک مشهور شده) در سایت رسمی پینینفارینا درج شده است. جک جی۵ که در ادامه پروژه توجوی و با الهام از خودرو آمریکایی «دوج دارت» بر پایه پلتفرم «میتسوبیشی لنسر» طراحی شد، فصل جدیدی در طراحی خودروهای چینی بود که تا پیش از آن به کپیکاری شناخته میشدند.
این خودرو که از سال ۲۰۱۱ به تولید انبوه رسید و علاوه بر صادرات به کشورهای مختلف، موفق به راهاندازی خط تولید در آمریکای جنوبی (برزیل) و شرق اروپا (اوکراین) نیز شد، یکی از طراحیهای برتر «بدنه و کابین» در استودیو مشهور پینینفارینای ایتالیا در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ است.
روزنامه واشنگتنپست در زمان راهاندازی خط تولید این خودرو در برزیل با درج مطلبی در این باره، تلاش جک برای تغییر تصور از محصولات چینی را قابل توجه دانست. محصولات جک درحالحاضر مشغول رقابت با برخی محصولات فولکسواگن در بازار برزیل هستند و در این کشور با ضمانتنامه ششساله به فروش میرسند.
جی۵ علاوه بر همکاری پینینفارینا در بخش طراحی بدنه و کابین، از همکاری میتسوبیشی ژاپن در طراحی و ساخت موتور و از قطعات دِلفی آمریکا و بوش آلمان در بخش ECU و برق خودرو بهره میبرد.
جک جی۵ با گیربکس معمولی از سال ۱۳۹۲ وارد بازار ایران شد و بلافاصله لقب باکیفیتترین خودرو چینی تولید ایران را از آن خود کرد. برخلاف برخی از خودروسازان چینی که با رویکرد بهرهبرداری حداکثری از بازار بسته ایران در زمان تحریم، از تولید مشترک مدلهای بهتر و بهروزتر خود در ایران خودداری میکردند، جک از همان ابتدا در پی آن بود که برند خود را به عنوان یک برند کیفی در ایران جا بیندازد. حال نیز با گذشت ۵ سال از عرضه جی۵ در ایران، این خودرو نیز امتحان کیفی خود را بهخوبی پس داده است.
با اینحال، در دیماه سال گذشته سازمان ملی استاندارد طی یک اطلاعیه سوالبرانگیز ادامه تولید خودرو جک جی۵ را همراه با برخی خودروهای دیگر همچون هیوندای آی۱۰ و افاِیدبلیو بی۵۰ ممنوع اعلام کرد. هرچند مشخص نشد این استانداردها چه هستند که خودروهایی مانند پراید، ۴۰۵، سمند و حتی وانتنیسان آبی دارند اما برخی خودروها که از کیفیت قابل قبول و پشتوانه رضایت مشتری برخوردارند، نتوانستهاند پاس کنند!
* بدنه و کابین
مقایسه را از ظاهر دو خودرو آغاز میکنیم و ناگفته پیداست که جک جی۵ به پشتوانه طراحی پینینفارینا، برنده بلامنازع این بخش است. جی۵ نهتنها در نمای بیرونی زیبا و متناسب خود با بهرهگیری از خطوط چشمنواز بدنهاش، هنرمندی مشهورترین استودیو طراحی اتومبیل جهان را به رخ میکشد و خودرویی اصیل و شکیل نشان میدهد بلکه در بخش طراحی درونی و کابین نیز حسی مشابه خودروهای آمریکایی و آلمانی را به راننده و سرنشین القا میکند.
بهویژه آنکه جی۵ بهعنوان یک سدان با طول ۴٫۶ متری و صندوق ۴۳۰ لیتری خود در مقایسه با طول ۴ متری و صندوق ۳۲۰ لیتری ساندرو، هم فضای بزرگتر و راحتتری در اختیار سرنشینان خود میگذارد و هم گنجایش بار بسیار بیشتری دارد.
همچنین در مقایسه با داشبود ساده ساندرو که تفاوتهایی جزئی با داشبورد خودرو تندر۹۰ دارد، داشبورد جک از ادوات بیشتر و بهروزتری برخوردار است. از نظر کیفیت مواد استفادهشده در داشبورد نیز هر دو خودرو با توجه به محدوده قیمتشان در حد قابل قبولی هستند. اما در این بخش نیز جی۵ در مقایسه با ساندرو و دیگر خودروهای داخلی همقیمت خود امتیاز بهتری میگیرد. زیرا در داشبورد جی۵ مانند خودرو FAW B50 بهجای پلاستیک خشک از اینتگرال تزریقی استفاده شده است.
اما یکی دیگر از نکات حایز اهمیتی که در مقایسه کابین این دو خودرو معمولا مغفول میماند، دو جداره بودن کابین جک و تجهیز آن به عایقبندیهای صوتی و حرارتی است. این عایقبندیها به دلیل کاهش هزینه تولید نهتنها از روی ساندرو بلکه از سال ۱۳۸۸ تاکنون از روی همه خودروهای سایپا و ایرانخودرو حذف شده است.
عایق صوتی یا نویزگیر که حایل میان صدای میان پیشرانه و اتاق خودرو است، تنها در مدلهای سال ۸۹ به پایین تندر۹۰ تیپ E2 پارسخودرو و پارستندر یافت میشود.
در خودرو دنا نیز یک لایه پم شیشه ضخیم پشت داشبورد نصب شده است تا صدای سوتی که از پیشرانه این خودرو در سرعتهای بالای ۹۰ کیلومتر در ساعت بلند میشود، داخل خودرو شنیده نشود، هرچند اگر شیشه خودرو را پایین بکشید و سر خود را قدری بیرون ببرید، این صدا را خواهید شنید!
حتی خودرو پژو۲۰۰۸ نیز فاقد عایقبندی صوتی است اما از عایق حرارتی برخوردار است، عایقهای زرورقشکلی که اجازه نمیدهند حرارت یا برودت محیط از حدی بیشتر به خودرو وارد شود.
اگر جک جی۵ و ساندرو را در ساعات و شرایط یکسانی زیر تیغ آفتاب پارک کنید، قطعا در بدو ورود به هر دو خودرو با کابینی داغ و پرحرارت مواجه میشوید اما حرارت در کابین جک بهمراتب قابل تحملتر خواهد بود.
همچنین اگر برای ساعاتی در یک روز بسیار سرد زمستانی، بخاری خودرو را روشن کنید و به رانندگی با جی۵ و ساندرو بپردازید و در طول رانندگی پای چپ خود را به درِ خودرو تکیه دهید، متوجه برتری جک در غیرقابل نفوذ بودن سرما به بدنه کابین خواهید شد.
علاوه بر عایقبندی صوتی و حرارتی، کابین جک مجهز به پوشش دو جداره است. این جداره ثانویه که در همه خودروهای روز دنیا به کار میرود، لایهای است که مانند یک پنل از بیرون یا داخل، بدنه خودرو را میپوشاند و مانع از ورود صداهای مزاحم پیرامون خودرو به داخل آن میشود تا آرامش بیشتری داخل کابین خودرو نصیب سرنشینان شود. البته در خودروهای آلمانی یا ژاپنی این لایه از بیرون روی بدنه خودرو قرار میگیرد اما در خودروهای چینی از داخل نصب میشود که با هزینه کمتر و البته جانمایی بهتر و ظرافت بیشتری همراه است.
جالب است بدانید علاوه بر محصولان جک، محصولات FAW، BYD، محصولات پسابرجامی چری و اکثر خودروهای چینی از امتیاز عایقبندی صوتی و حرارتی و کابین دوجداره برخوردارند.
تنها برتری ساندرو در این قسمت، کیفیت رنگ خوب آن نسبت به جی۵ است که به خط رنگ مکانیزه و رباتیک پارسخودرو برمیگردد، این در حالی است که کرمانموتور به دلیل حفظ اشتغال ۳۰۰ نفر از کارکنان خط رنگ خود از رباتیک کردن آن خودداری کرده است.
و در نهایت اگر به حفظ محیط زیست توجه دارید، این را هم بدانید که تمامی مواد و قطعات بهکاررفته در ساخت خودرو جی۵ قابل بازیافت هستند.
* مؤلفههای فنی
جک جی۵ در نسخه دستی از یک موتور ۱٫۵ لیتری با قدرت ۱۱۱ اسب بخار بهره میبرد و در نسخه اتوماتیک از یک موتور ۱٫۸ لیتری با قدرت ۱۴۰ اسب بخار. شتاب صفر تا صد جی۵ بین ۱۰.۳ الی ۱۰.۶ ثانیه، حداکثر سرعت این خودرو برابر با ۱۸۰ کیلومتر در ساعت، مصرف سوخت ترکیبی آن در هر صد کیلومتر برابر با ۷.۶ الی ۷.۹ لیتر بنزین و گنجایش باک این خودرو نیز برابر با ۵۵ لیتر است.
اما رنو ساندرو در هر دو نسخه دستی و اتوماتیک از یک موتور ۱٫۶ لیتری برخوردار است که تنها ۱۰۵ اسب بخار قدرت تولید میکند. شتاب صفر تا صد ساندرو بین ۱۱.۳ تا ۱۱.۷ ثانیه، حداکثر سرعت این خودرو برابر با ۱۷۵ کیلومتر در ساعت، مصرف سوخت ترکیبی آن برابر با ۸.۲ الی ۸.۵ لیتر بنزین و گنجایش باک این خودرو نیز برابر با ۵۰ لیتر است.
بنابراین پیروز قاطع این بخش نیز جک جی۵ است که موتور قدرتمندتر، مصرف سوخت کمتر، شتاب اولیه بهتر و حداکثر سرعت بیشتری دارد.
اما فارغ از این نکات، باید به نکته مهمتری درخصوص استهلاک موتورهای فرانسوی در ایران اشاره کرد؛ خودروهای فرانسوی مانند رنو و پژو دارای پیشرانههایی با طبع گرم هستند و برای مناطق سردسیر طراحی شدهاند، از این رو در شرایط اقلیمی ایران و دیگر کشورهای گرمسیر، متعاقب افزایش دما با افزایش تنش حرارتی مواجه میشوند که استهلاک سرسیلندر و حتی بلوک سیلندر و نیاز به تعمیر آنها را تسریع میکند.
از سوی دیگر، ساندرو از همان موتور تندر۹۰ بهرهمند است که با کد K4M شناخته میشود. این موتور دارای سیستم جرقهزنی کوئل مدادی است که اگر معیوب شود، هزینه نگهداری آن در درازمدت افزایش مییابد.
اما جک جی۵ از یک موتور مجهز به فناوری VVT (زمان بندی متغیر سوپاپها) برخوردار است که به سفارش جک توسط کمپانی میتسوبیشی ژاپن طراحی شده و از نظر کیفیت قطعات داخلی موتور و سرسیلندر در سطح بالاتری از موتور تندر۹۰ و ساندرو قرار دارد.
به جرأت میتوان گفت این موتور دارای استهلاک دینامیکی کمتری نسبت به موتور ساندرو است. بهویژه آنکه موتور جی۵ برخلاف موتور دو خودرو فرانسوی مونتاژ داخل، تنش حرارتی بالایی ندارد و مناسب مناطق گرمسیر نیز هست.
در بخش گیربکس اما اگر گزینههای مد نظر شما نسخههای اتوماتیک این دو خودرو هستند، نمیتوان برتری را با جک جی۵ دانست؛ گیربکس ساندرو بهرغم آنکه همچون گیربکس تندر۹۰ دارای معایب خاص خود است و در مناطق گرمسیر با استهلاک بیشتری مواجه میشود، از نظر کیفیت قطعات بهویژه در نسخه اتوماتیک در سطح بالاتری از گیربکس اتوماتیک جی۵ قرار دارد.
تنها مزیت گیربکس جی۵، طراحی مناسبتر مدارات هیدرولیکی آن است که از این لحاظ احتمال خرابی کمتری نسبت به گیربکس ساندرو دارد. با اینحال، گیربکس ۴سرعته اتوماتیک جی۵ که بهصورت تیپترونیک (دوحالته اتومات و دستی)