به گزارش پایگاه خبری راد، مسعود حقیقت، اظهار کرد: یکی از مهمترین بخش‌های اقتصاد ایران بخش کشاورزی است که حدود ۲۳ درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر چون تامین غذای موردنیاز مردم و امنیت غذایی از وظایف عمده و مهم دولت است، رشد و توسعه بخش کشاورزی همواره مدنظر مقامات سیاسی و اقتصادی کشور بوده است.

وی با بیان اینکه یکی از شاخص‌های بسیار مهم در بخش کشاورزی، رشد ارزش افزوده تولیدات کشاورزی است، گفت: با توجه به بندهای ۱ ،۶ و ۷ سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری ابلاغی مورخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۲ در مورد اقتصاد مقاومتی، کمک به افزایش درآمد طبقات کم‌درآمد و متوسط، افزایش تولید داخلی و کمک به تامین امنیت غذایی کشور باید مورد توجه قرار گیرد. در همین زمینه افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است.

جرئیات طرح «تهک»

رئیس اداره هواشناسی کشاورزی ادامه داد: سازمان هواشناسی کشور با توجه به اقتصاد مقاومتی و به منظورحمایت از تولید داخلی یک طرحی مدون تحت عنوان طرح سامانه توسعه هواشناسی کاربردی کشاورزی (تهک) را با هدف کاربردی کردن داده‌های هواشناسی طراحی کرده است.

به گفته حقیقت، در سامانه توسعه هواشناسی کاربردی کشاورزی کاربر نهایی مورد توجه و سازمان هواشناسی به دنبال آن است که داده‌های هواشناسی منجر به افزایش تولید در بخش مواد غذایی شود.

وی در ادامه با اشاره به ضرورت طراحی سامانه توسعه هواشناسی کاربردی کشاورزی در مورد تاثیر دوسویه شرایط جوی مناسب بر حوزه کشاورزی، اظهار کرد: محصولات‌ کشاورزی از نظر کمی و کیفی به‌شدت تحت‌ تأثیر شرایط جوی هر منطقه قرار دارند. در شرایط مناسب جوی میزان بهره‌وری کشاورزی و تامین مواد غذایی می­‌تواند به شکل قابل توجهی افزایش یابد همچنین در شرایط مناسب آب و هوایی آفات گیاهی و جانوری مانند قارچ­‌ها و حشرات رشد می‌کنند و می‌­توانند خسارات جبران‌ناپذیری به کشاورزی وارد کنند.

رئیس اداره هواشناسی کشاورزی تاکید کرد: این تاثیر دوگانه آب و هوا بر کشاورزی خود نشان از اهمیت و حساسیت بالای هواشناسی کشاورزی است بنابراین هواشناسی کشاورزی می­‌تواند با مطالعه دقیق هر یک از گونه­‌های گیاهی و آفات مرتبط با آن‌ها در شرایط آب و هوایی منطقه به یاری کشاورز بیاید و او را در مراحل مختلف کاشت، داشت، برداشت و مقابله با آفات یاری کند.

وی با اشاره به اهتمام دولت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی از طریق ایجاد امنیت غذایی درکشور گفت: در این شرایط داده‌های هواشناسی و کاربرد آنها در توسعه کشاورزی به‌خصوص در تولید محصولات راهبردی، از اهمیت ویژه­‌ای برخوردار می­‌شود. در واقع استفاده بهینه از امکانات موجود و توجه به زمینه‌های کاربردی داده‌های هواشناسی کشاورزی به صورت جامع باید در دستورکار قرار بگیرد.

حقیقت در مورد اثرگذاری سامانه تهک اظهار کرد: ضرورت پیشگیری از افت کمی و کیفی محصولات کشاورزی، کاهش خسارات ناشی از بلایای طبیعی جوی، برطرف کردن ضعف سیستم‌های اطلاع‌رسانی، پیشگیری از اتلاف زمان، انرژی و منابع مالی به دلیل سهل‌انگاری یا نداشتن کارآیی کارکنان موثر در تولید محصولات هواشناسی کشاورزی، اهمیت پرداختن به ایجاد سامانه­‌ای برای ترویج اطلاعات هواشناسی کشاورزی را آشکار می‌کند.  

موانع توسعه هواشناسی کشاورزی کشور

رئیس اداره هواشناسی کشاورزی همچنین به موانع پیش روی سامانه توسعه کاربردی کشاورزی پرداخت و اظهار کرد: منابع انسانی ناکافی، پایین بودن سطح مهارت نیروهای کارشناسی، قدیمی یا ناکافی بودن فناوری، ضعیف بودن امکانات پردازشی، محدود بودن شبکه پایش در سطح ملی و ناپیوستگی داده‌­های دیده‌بانی، عدم انتقال به هنگام داده‌ها از مزارع محلی به مراکز پردازش داده و انتقال نتایج از مراکز مذکور به سطح مزارع به سبب نبود سامانه‌­های برخط و ب‌ هنگام تبادل داده مهمترین موانع ما در اداره هواشناسی کشاورزی است که باعث بروز محدودیت در ظرفیت خدمت‌رسانی ادارات هواشناسی ‌کشاورزی می­شود.

بخش‌های مختلف تهک

وی با تاکید بر اینکه سامانه توسعه هواشناسی کشاورزی به دنبال برقراری ارتباط دو سویه سازمان هواشناسی با کاربرنهایی است، گفت: این سامانه دارای بخش­‌های مختلف اعم از شناسایی کاربران نهایی، نیاز سنجی، تهیه داده و محصول، سامانه‌­های توزیع داده و محصول( بر اساس هر گروه کاربری)، ظرفیت‌سازی( آموزش در درون و برون سازمان)، نظر سنجی و بازخورد و مستندسازی است.

حقیقت با بیان اینکه از زمان آغاز فعالیت این سامانه در سال ۱۳۹۳، اهتمام اصلی بر تبدیل اطلاعات هواشناسی به اطلاعات قابل استفاده در فرآیند تولید کشاورزی بوده است،اظهارکرد: تلاش شده تا اطلاعات، داده‌ها و پیش‌بینی‌های هواشناسی به تصمیمات قابل اجرا در مزرعه تبدیل شود. این اطلاعات در واقع به دو منظور اساسی یعنی کاهش خسارت و افزایش بهره‌وری تهیه شده است.

وی افزود: تلاش می‌کنیم کشاورز اقدامات خود را در راستای تولید تا حد امکان با وضعیت‌ها و واقعیت‌های آب و هوایی به گونه‌ای تطبیق دهد تا بتواند حداکثر استفاده را در جهت افزایش کیفی و کمی محصولات خود ببرد و از طرفی با اتخاذ تصمیم نامناسب موجب زیان و نقصان عملکرد نشود. بر این اساس انتظار داریم که اثر گذاری خدمات هواشناسی در نهایت در میزان عملکرد کشاورز نمود قابل توجهی داشته باشد. به عبارت دیگر می توان میزان افزایش درآمد نهایی کشاورز پس از بهره‌مندی از خدمات هواشناسی را به عنوان شاخصی برای تعیین میزان تاثیر خدمات هواشناسی کشاورزی قلمداد کرد.

رئیس اداره هواشناسی کشاورزی با بیان اینکه تعیین ارزش افزوده کاری بسیار دقیق و پیچیده است و انجام آن به راحتی امکان‌پذیر نیست، گفت: با اینکه هنوز روش‌های بومی و جامعی برای این کار معرفی نشده، اما در شرایط حاضر برای تعیین ارزش‌افزوده خدمات هواشناسی در سالیان اخیر، از متولیان اصلی کشاورزی کشور شامل سازمان‌های جهاد کشاورزی استان، معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهادکشاورزی و مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی، بخشداری، بیمه محصولات کشاورزی، شورای اسلامی، اتحادیه تولیدکنندگان ماهیان گرم آبی استان، اداره کل شیلات استان، مرکز توسعه نوغانداری، مجتمع میگو و شرکت‌های تعاونی  استعلام شده است.

حقیقت اظهار کرد: بر اساس استعلام‌ها در استان‌های خوزستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کرمان، گیلان، اردبیل، مازندران، همدان، زنجان، هرمزگان، بوشهر، تهران، خراسان جنوبی، سمنان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، گلستان، قم، قزوین و البرز بازخورد و درخواست تعیین ارزش‌افزوده اطلاعات هواشناسی کشاورزی از متولیان انجام شد که در ادامه نتایج این ارزیابی‌ها در سال آبی ۹۶-۹۵ در قالب جداول آورده شده است.