ضرورت توسعه هواشناسی دریایی در منطقه مکران

به گزارش پایگاه خبری راد،  بهزاد لایقی، با اشاره به اینکه در منطقه مکران طوفان‌های حاره‌ای یک پدیده مهم دریایی است، اظهار کرد: طوفان‌های حاره‌ای در فصل تابستان در نیم کره شمالی زمین رخ می‌دهد که افزایش دمای آب عامل اصلی وقوع آن است. اثرات این طوفان‌ها که در مناطق مختلف به شکل‌های متفاوت بروز پیدا می‌کند در شبه قاره هند به شکل بارش‌های شدید است و طبیعی است که در مناطق نزدیک به این منطقه از جمله ایران به ویژه منطقه مکران اثرات این طوفان به‌صورت امواج بلند موسوم به امواج دورا دیده می‌شود که نسیم خنکی را هم به همراه دارد و در ماه‌های خرداد تا شهریور هوای معتدلی ایجاد می‌کند.

وی در مورد تاثیر مخرب طوفان‌های حاره‌ای اظهار کرد: این طوفان‌ها موجب بروز امواج شدید و تخریب سازه های ساحلی و شناورهای صیادی و تجاری شود.

طوفان گنو نمونه طوفان حاره‌ای

مدیر کل مرکز علوم جوی و اقیانوسی سازمان هواشناسی افزود: اگر طوفان‌های حاره‌ای از اقیانوس هند وارد دریای عمان شود، می‌تواند موجبات تخریب‌های گسترده‌ای را فراهم کند. نمونه طوفان حاره‌ای در سال‌های اخیر طوفان‌ گنو در سال ۸۶ است که تا نزدیکی تنگه هرمز در استان هرمزگان هم کشیده شد و بارش‌های شدیدی را در سواحل مکران به همراه داشت به‌طوری که در بسیاری از ایستگاه‌های هواشناسی بارش‌های بالاتر از ۱۰۰ میلیمتر ثبت شد که معادل بارش سالانه این منطقه بود.

به گفته لایقی، طوفان‌ حاره‌ای گنو باعث وقوع سیل و تخریب و قطع راه‌های مواصلاتی شد، آن هم در منطقه‌ای که معمولا میانگین بارش‌ها ناچیز است. واضح است که اگر اثر باد و موج ناشی از طوفان حاره‌ای دریای عمان و سواحل این منطقه از جمله مکران را دربرگیرد، می‌تواند باعث تخریب ساحل، سازه‌ها و تاسیسات ساحلی، کشیتی‌ها و حتی سکونتگاه شهری کنار ساحل شود.

نیاز منطقه مکران به پیش‌بینی طوفان‌های حاره‌ای

وی با اشاره به طرح توسعه سواحل مکران تاکید کرد: در این زمینه  با ارائه پیش‌بینی‌های دقیق می‌توانیم به کاهش آسیب‌ها و تخریب‌های ناشی از طوفان‌های حاره‌ای اقدام کنیم البته با توجه به این که مبدا این طوفان‌ها اقیانوس هند است، سازمان هواشناسی جهانی مراکز پیش‌بینی طوفان‌های حاره‌ای را در این منطقه تاسیس کرده است. کشورهای هند و فرانسه متولی این مراکز هستند و پیش‌بینی‌های طوفان حاره‌ای را تهیه و به سایر نقاط ارسال می‌کنند.

مدیر کل مرکزعلوم جوی و اقیانوسی سازمان هواشناسی با بیان اینکه مرکز علوم جوی سازمان هواشناسی هم در این زمینه فعال است و سعی داریم علاوه بر دریافت هشدارهای سازمان هواشناسی جهانی در مورد وقوع طوفان‌ حاره‌ای در زمینه زمان رسیدن طوفان به سواحل ایران، شدت وزش باد، میزان بارش و ... اطلاع‌رسانی کنیم همچنین قصد داریم از طریق فراهم کردن ابزارهای مورد نیاز خودمان هم اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه ارائه کنیم.

کاهش خسارات طوفان‌ حاره‌ای از طریق پیش‌بینی به‌موقع

لایقی تاکید کرد: کاهش خسارات ناشی از طوفان‌ حاره‌ای یکی از مهمترین اهداف ارائه این اطلاعات است. به همین علت قصد داریم از طریق مدل‌های هواشناسی و دریایی درباره نحوه حرکت طوفان حاره‌ای و میزان فعالیت آن در سواحل ایران برای کاربران مختلف هواشناسی از ماهیگیران گرفته تا برنامه‌ریزان توسعه سواحل تحلیل و پیش‌بینی ارائه دهیم.

وی در پایان در مورد ابزارهای مورد نیاز برای ارائه پیش‌بینی طوفان حاره‌ای در سواحل دریای عمان اظهار کرد: تعدادی نرم افزار احتیاج داریم که یا باید توسط کارشناسان داخلی یا منابع علمی خارج از کشور تهیه شود. افزون بر این نرم‌افزارها، به داده‌های اولیه نیاز داریم تا این مدل‌ها قابلیت اجرا داشته باشند و برای این هم نیازمند دسترسی به شبکه اندازه‌گیری موجود در منطقه اقیانوس هند و سایر کشورها هستیم چون تنها در صورت عضویت و فعالیت در شبکه‌های پایش منطقه‌ای و جهانی در حوزه هواشناسی دریایی است که امکان دریافت اطلاعات از سایر کشورها برای ما فراهم می‌شود. لازمه آن همکاری بیشتر با این شبکه‌ها و تبدیل شدن به عضو فعال است.

مدیر کل مرکز امور جوی و اقیانوس‌شناسی سازمان هواشناسی کشور پیش از این ، بر نقش پررنگ پایش محیطی در اجرای پروژه‌های توسعه سواحل مکران تاکید کرد و گفت: هر جا بخواهیم منطقه‌ای را توسعه بدهیم، به ویژه یک منطقه ساحلی مثل مکران باید خصوصیات طبیعی و مشخصات هواشناسی و دریایی مثل امواج، پدیده‌های غالب در منطقه، اکوسیستم‌های موجود در دریا و خشکی و حتی عوارض زمین و شرایط زمین شناختی را بررسی و نسبت به آن شناخت کافی پیدا کنیم.