آیا ماموریت اوپک پایان یافته است؟

به گزارش پایگاه خبری راد، آژانس بین‌المللی انرژی در جدیدترین گزارش بازار نفت خود اعلام کرده که مازاد عرضه به مدد تلاش‌های اوپک برای محدود کردن تولید، تقریبا از میان رفته است. این آژانس اعلام کرد وظیفه ما نیست که از سوی کشورهای حاضر در توافق وین اعلام کنیم که ماموریت آنها تکمیل شده اما اگر دورنمای ما درست باشد، به نظر می‌رسد که هدف مذکور حاصل شده است.

توافق وین شامل گروهی از تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک است که در سال ۲۰۱۶ توافق کردند به منظور حذف مازاد عرضه که قیمت‌ها را به شدت پایین برده بود، تولیدشان را محدود کنند. گزارش آژانس بین المللی انرژی منعکس‌کننده گزارش ماهانه اوپک بود که نشان داد تولید این گروه ۲۰۱ هزار بشکه در روز در مارس کاهش یافته و مازاد عرضه به کلی از میان رفته است.

عوامل عرضه و تقاضای بازار نسبت به گزارش ماه پیش آژانس در وضعیت مشابهی قرار داشتند. آژانس بین‌المللی انرژی در پیش‌بینی خود از رشد تقاضا برای نفت به میزان ۱.۵ میلیون بشکه در روز تغییری نداد با این‌همه خاطر نشان کرد که مناقشات میان آمریکا و چین بر سر تعرفه‌های تجاری، مخاطراتی را برای دورنمای تقاضا به وجود آورده است. به عنوان نمونه یک درصد کاهش در رشد تولید ناخالص داخلی جهانی به کاهش رشد تقاضا به میزان ۶۹۰ هزار بشکه در روز منجر می‌شود.

طبق گزارش آژانس، تقاضا برای نفت از مصرف کمتر بانکر و حمل و نقل داخلی کمتر کالاهای مورد معامله که مصرف نفت کوره و دیزل را کاهش می‌دهد، تاثیر مستقیمی خواهد پذیرفت. تصویر عرضه نیز وضعیت مشابهی دارد. انتظار می‌رود عرضه امسال ۱.۸ میلیون بشکه در روز رشد کند که عمدتا تحت تاثیر رشد تولید آمریکا به میزان ۱.۳ میلیون بشکه در روز خواهد بود.

با این‌همه آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرده که پیش‌بینی عرضه تا حدودی به دلیل ریسک‌های جدید ممکن است دستخوش تغییر شود. مشکل ظرفیت خط لوله در منطقه شیل پرمیان ممکن است نرخ رشد عرضه شیل آمریکا را کاهش دهد. این نگرانی وجود دارد که مشکل کمبود ظرفیت خط لوله، اختلاف قیمتی که برای وست تگزاس اینترمدیت میدلند در برابر هیوستون مشاهده شده را به رکورد حدود ۹ دلار در هر بشکه برساند. این مساله در کانادا نیز همانند آمریکا صدق می‌کند.

روی دیگر سکه، کاهش تولید غیرمنتظره اوپک است. طبق اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز از میزان عرضه این گروه کاسته شده و تاثیر توافق کاهش تولید اوپک و غیراوپک را تقویت کرده است. افت چشمگیر تولید ونزوئلا از توافق کاهش تولید حمایت کرده و کمک کرد نرخ پایبندی اوپک به این توافق در مارس به ۱۶۳ درصد صعود کند.

این توافق موفق شده بازار نفت را متوازن کند. با توجه به این‌که تنها نیمی از عرضه نفت جهانی مشمول این محدودیت شده و رشد تقاضا برای نفت مستمر بوده تاثیر آن بر ذخایر قابل توجه محسوب می‌شود. ذخایر جهانی کاهش پیدا کرده و مازاد ذخایر در کشورهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی به ۳۰ میلیون بشکه بالای متوسط پنج ساله رسیده است. از سوی دیگر ذخایر محصولات پالایش شده پایین میانگین پنج ساله قرار دارد.

آژانس اعلام کرده اگر تولید ثابت بماند و پیش‌بینی تقاضا محقق شود، بازار می‌تواند شاهد کاهش ذخایر به میزان ۰.۶ میلیون بشکه در روز تا پایان سال باشد. البته آمار مربوط به ذخایر کامل نیست. آمار سازمان توسعه و همکاری اقتصادی دوماه دیرتر منتشر می‌شود و دورنمای وضعیت بازار را با تاخیر فراهم می‌کند. همچنین آمار ذخایر در خارج از این سازمان که در مقطع کنونی عمده رشد تقاضا را به خود اختصاص داده است، چندان واضح نیست و نتیجه‌گیری در مورد وضعیت بازار نفت را دشوار می‌سازد.

با در نظر گرفتن این موارد آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرده هدف تعادل مجدد بازار ممکن است تحقق یافته باشد. در گزارش این آژانس آمده است: ممکن است زمانی که آمار ذخایر سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در یک یا دو ماه آینده منتشر می‌شود، معلوم شود که سطح ذخایر نفت اعضای این سازمان به متوسط پنج ساله بازگشته و یا حتی به پایین این سطح سقوط کرده است.

حتی با وجود این‌که به نظر می‌رسد اوپک به هدف کاهش سطح ذخایر دست یافته است، به نظر می‌رسد این گروه قصد دارد به کاهش تولید تا پایان امسال ادامه دهد. شاید این به معنای آن باشد که اوپک معیار جدیدی را برای توجیه ادامه کاهش تولید فرمول‌بندی خواهد کرد. اولیویه جیکوب از شرکت پتروماتریکس در این باره به رویترز گفت: اوپک در حال دستیابی سریع به اهدافی است که برای نخستین بار اعلام کرده بود و اگر می‌خواهد این توافق در نیمه دوم سال نیز ادامه پیدا کند ناچار خواهد بود معیار جدیدی را در نشست ژوئن مطرح کند.