به گزارش پایگاه خبری راد به نقل از ایسنا، غلامرضا مصباحی‌مقدم در نشست خبری آیین رونمایی از برنامه جدید رشته علوم اقتصادی، اظهار کرد: از نظر مروری بر گذشته برنامه آموزشی رشته اقتصاد پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تعطیلی دانشگاه ها در سال ۶۲ به تصویب ستاد انقلاب فرهنگی رسید. این برنامه مهر ماه سال ۱۳۶۵ در کمیته برنامه ریزی آموزشی تا سال ۱۳۶۶ تجدید نظر شد و واحدهای آموزشی رشته علوم اقتصادی از ۱۶۲ تا ۱۶۶ واحد به ۱۴۲ تا ۱۴۶ کاهش یافت نهایتا هم یک برنامه یک دست ۱۴۵ واحدی را در سال ۶۵ و ۶۶ به تصویب رساندند.

وی ادامه داد: این برنامه دارای ۶ گرایش اقتصاد نظری، بازرگانی، صنعتی، حمل و نقل، پول و بانکداری و کشاورزی بود. مجموعه ۱۴۵ واحد به این شکل تقسیم شده بود که ۲۰ واحد دروس عمومی بود که تمام دانشجویان می گذراندند، دروس اصلی اقتصاد ۷۸ و دروس اجباری ۳۸ و دروس اختیاری ۹ واحد بود.

مصباحی مقدم گفت: در سال ۱۳۹۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم دست به ایجاد شورای تحول علوم انسانی زدند. این شورا ۱۴ رشته را در دستور کار خودش قرار داد و برای هر رشته کارگروهی از استادان دانشگاه تشکیل داد. کارگروه تخصصی شورا از ۱۳۶۲ آغاز به کار کرد. پیش نویسی که دانشگاه علامه قبلا در سال ۱۳۹۲ زیر نظر وزارت علوم تهیه کرده بود در دستور کار این کارگروه قرار گرفت و بنا شد که با رعایت ۴ محور، بازنگری رشته کارشناسی اقتصاد انجام شود.

وی در خصوص این رویکردها توضیح داد: یک رویکرد، رویکرد روزآمدی است؛ رشته اقتصاد در کشور ما بروز نبود و دانشگاه های ما از دانشگاه های کشورهای پیشرفته عقب بودند. کارگروه، سرفصل های کارشناسی این رشته را از ۲۰ دانشگاه معتبر جهان مورد استفاده قرار داد و تمام همت این بود که رشته اقتصاد در آموزش عالی ایران از این جهت بروز شود.

مصباحی مقدم افزود: رویکرد دوم، رویکرد کارآمدی است. دانش آموختگان کارشناسی اقتصاد با پایان دوره تحصیل وقتی بازار کار می شدند آمادگی کار را نداشتند و غالبا هاج و واج با میدان کار روبه رو می شدند. باید دوره تکمیلی را برای آشنایی می گذراندند و از مهارت های لازم هم برخوردار نبودند.

وی اضافه کرد: تلاش همکاران ما این بود که دروس مهارتی و کارگاهی و آشنایی دانشجویان با حوزه های اقتصاد ملی افزوده شود و این کار انجام شد.
مصباحی مقدم گفت: رویکرد سوم این بازنگری بومی سازی رشته اقتصاد بود. رشته اقتصاد همانطور که در کشورهای دیگر تجربه شده عینا ترجمه شده بود و در کشور مورد استفاده قرار می گرفت و درس اقتصاد ایران درس سه واحدی بود که به صورت اختیاری بود.

رئیس کارگروه علوم اقتصادی شورای تحول علوم انسانی ادامه داد: علاوه بر این، دروس اقتصاد خرد و کلان، پول و بانک، توسعه، اقتصاد بین الملل و سایر دروسی که ارائه می شد این ها از نظر داده ها و آمار و اطلاعات، نمودارها و جداول وام گرفته از متون خارجی بود. بنابراین دانش آموخته ما در کارشناسی با اقتصاد کشورهای دیگر آشنا می شد اما با داده های اقتصاد ایران ناآشنا باقی می‌ماند. یکی از کارهایی که شد این بود که درس سه واحدی اختیاری به ۱۸ واحد افزایش یافت. در اقتصاد خرد، کلان و بانکداری آمار و اطلاعات ایران هم افزوده شد. اعضای ثابت کارگروه رشته اقتصاد به تناوب از ۱۸ عضو هیات علمی تا ۲۳ نفر از استادان دانشگاه های کشور غالبا در مرتبه دانشیار و استاد بودند که سعی کردیم نوعی توزیع جغرافیایی هم صورت گیرد و از دانشگاه های مراکز استان ها اعم از دانشگاه های بابلسر، اصفهان ، شهید چمران اهواز، شیراز، دانشگاه تهران، علامه و امام صادق و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم ، موسسه پژوهشی حوزه علمیه قم و پژوهشگاه های حوزه و دانشگاه و فرهنگ و اندیشه در این کارگروه اعضایی را داشتیم.

وی افزود: از دانشگاه ها که با ما همکاری مستقیم داشتند یک تا سه نفر را داشتیم و در تدوین سرفصل ها، بعد از مشخص شدن موضوعات، اولا اینها برای تمام دانشکده های اقتصاد کشور و به طور خاص برای ۲۶۰ نفر از استادان ارسال شد و استادانی که این عناوین و موضوعات تغییر یافته را ملاحظه کردند نقطه نظراتشان را برای ما فرستادند و ۸۰ نفر از استادان پاسخ خوبی به ما دادند و ما نظرات آنها را در انتخاب موضوعات جدید و حد و حدود موضوعات قدیم مورد استفاده قرار دادیم. علاوه بر این دعوتی هم از کل کشور صورت گرفت که به تهران آمدند و در محل دانشگاه تهران این گردهمایی صورت گرفت و بحث و گفت و گوی حضوری و مستقیم هم با استادانی که به عنوان نماینده های دانشکده های دیگر آمده بودند نسبت به موضوعات انجام شد.

مصباحی مقدم تاکید کرد:وقتی چنین اعتبار بخشی میدانی هم نسبت به موضوعات انتخاب شده انجام شد بستر برای همکاری در تهیه سرفصل ها هم فراهم شد و در تدوین سرفصل ها ما از حدود ۵۰ عضو هیات علمی دانشگاه ها استفاده کردیم. این ۵۰ نفر شاید هر کدام یک کارگروه چند نفره را در دانشگاه خود به صورت تیم به کار گرفتند بنابراین مجموعه قابل توجهی از استادان در تدوین مشارکت داشتند.

وی با اشاره به برگزاری نشست هایی با مدیران گروه اقتصاد دانشگاهها و یکی از استادان برجسته  اینها در محل وزارت علوم با حضور معاون آموزشی وزیر علوم اشاره کرد و اظهار داشت: این افراد، مناقشات و دیدگاه هایی داشتند و نقطه نظرات خود را مطرح کردند که ضبط و پیاده شد و با حضور نمایندگان آنها، به صورت مجدد در کارگروه اصلاحاتی به عمل آمد. بر اساس اخبار، تعداد قابل توجهی از دانشگاه ها شروع به پیاده کردن این برنامه کردند که در ترم اول دروس عمومی و پایه پیاده می شود و در ترم های بعدی نیازمند متون هستیم و بلافاصله دست به کار شدیم و متون مورد نیاز این رشته را با استادان دانشگاه قرارداد بستیم و سفارش دادیم و بین شورای تحول و سازمان "سمت" هم قراردادی منعقد شد که بعد از تدوین، این کتاب ها را چاپ کند.

مصباحی مقدم افزود: گرایش های ۶ گانه قبلی حذف شد. این چیزی بود که در ۲۰ دانشگاه معتبر جهان اتفاق افتاده بود که به جای ۶ رشته یک رشته را داشتند و وزارت علوم از ما خواسته بود که تنها یک رشته را مبنا قرار دهیم برای این که مهارت ها و اطلاعات دانشجویان افزایش یابد ۱۲ خوشه تخصصی ایجاد کردیم که این خوشه ها درباره اقتصاد محیط زیست، سلامت، گردشگری، هنر، آموزش، صنعتی، فلسفه اقتصاد و سایر جهاتی که بروز و نیاز جدید اقتصاد کشور ما و جهانی بود ما از این خوشه های تخصصی استفاده کردیم.

رئیس کارگروه علوم اقتصادی شورای تحول علوم انسانی ادامه داد: دانشجویان می توانند از دو خوشه تعدادی دروس مورد نیاز خود را انتخاب کرده و دانشگاه ها بر اساس ظرفیت ها برای تدریس اعلام می کنند که کدام خوشه ها را در اولویت خود قرار داده اند. برای روزآمدی اقتصاد از خرد و کلان از ۸ به ۹ و اقتصاد سنجی از ۴ به ۶ واحد افزایش یافت. علاوه بر این، بخشی از دروس را هم به عنوان آشنایی با اقتصاد جهانی با عنوان "جهانی شدن"، "بانکداری بین المللی و نهادها و سازمانهای بین المللی در این رشته قرار دادیم. اجمالا تلاش وافری انجام شد که رشته اقتصاد یک رشته روزآمد و کارآمد و متناسب با شرایط اقتصاد ایران و در عین حال متناسب با مبانی اسلامی ملت ما و انقلاب اسلامی تغییر یابد.

وی در پاسخ به پرسشی درباره گنجاندن واحد اقتصاد مقاومتی با توجه به تاکیدهای رهبری پرسید در رشته کارشناسی اقتصاد اظهار کرد: برای دو عنوان مطرح شده از سوی رهبری شامل اقتصاد مقاومتی و الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت، با توجه به ظرفیت محدود و محتوای لازم برای این که در این سطح بتوانیم بیش از این مطالب را ارائه کنیم یک درس دو واحدی در نظر گرفته شد که نیمی از این واحد به هر کدام از این عناوین اختصاص دارد.

ایجاد رشته کارشناسی ارشد در دستور کار شورای تحول علوم انسانی

مصباحی مقدم همچنین گفت: البته یک رشته کارشناسی ارشد با عنوادن اقتصاد مقاومتی را هم داریم دنبال می کنیم که در دستور کار ما است. پیشنهاد دانشگاه ها بوده که علاوه بر این رشته، رشته های اقتصاد مسکن از سوی دانشگاه تهران، اقتصاد هنر از سوی دانشگاه اصفهان و اقتصاد ملی از سوی دانشگاه خوارزمی نیز در رشته کارشناسی ایجاد شود. بنابراین است که ما رشته را به تصویب برسانیم و دانشگاه هایی که ظرفیت لازم برای اجرا را داشته باشند از شورای گسترش باید تقاضا بدهند و مصوب شود. همه رشته ها را همه دانشگاهها امکان اجرا ندارند.