09:00 | پنجشنبه 8 آذر 1403
Research Analysis Debriefing Day
افزایش نرخ ارز، تقاضای تسهیلات ارزی را کم کرد

1399/07/29 14:15

افزایش نرخ ارز، تقاضای تسهیلات ارزی را کم کرد

نماد برتر-- مدیر عامل بانک توسعه صادرات ضمن اعلام میزان پرداخت تسهیلات ارزی و ریالی در نیمه نخست امسال، گفت: زمانی که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، تقاضا برای تسهیلات ارزی کم می‌شود ‌که اکنون متقاضیان دریافت تسهیلات ارزی نسبت به گذشته کمتر شده و تقاضا برای دریافت تسهیلات ریالی نیز با افزایش مواجه شده است.


به گزارش نماد برتر، باتوجه به اینکه بانک توسعه صادرات به عنوان بانک تخصصی و توسعه‌ای در حوزه صادرات به ویژه صادرات غیرنفتی کشور فعالیت می کند، تمام شعب آن هم خدمات ارزی و هم ریالی ارائه می‌دهد. این بانک از زمان تاسیس در ۲۷ کشور به خصوص کشورهای همسایه در تامین مالی پروژه‌هایی چون انتقال گاز، برق و... همکاری کرده است و علاوه بر خدمات مالی به صادرکنندگان در زمینه برگشت ارزهای صادرات، رفع تعهد واردات و ارائه خدمات بانکی با صادرکنندگان همکاری می کند که علی صالح آبادی در گفت و گوی تفصیلی با ایسنا، به مناسبت روز ملی صادرات درباره چگونگی ارائه تسهیلات به صادرکنندگان، شرایط آن، چگونگی بازگشت ارزهای صادراتی و ... توضیحاتی ارائه کرده که در ادامه آمده است.



- با توجه به اینکه همچنان حجم قابل توجهی از ارزهای کشور برنگشته‌اند، در این زمینه چه محدودیت‌هایی برای ارائه خدمات و پرداخت تسهیلات درنظر گرفته‌اید؟ 



از آنجا که طبق اعلام بانک مرکزی، صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را بازنگردانده باشند از دریافت  خدمات و تسهیلات بانکی محروم می‌شوند؛ بانک توسعه صادرات نیز از میزان برگشت ارزهای صادراتی صادرکنندگان اطلاع دارد و لیست اسامی آن‌ها را در اختیار دارد که خوشبختانه عمده افرادی که با بانک در تعامل هستند، رفع تعهد ارزی آن‌ها از ۸۰ درصد به بالا است و مشتریانی که رفع تعهد ارزی آن‌ها کمتر از این درصد باشد، معدود است. 



در کل افرادی که رفع تعهد ارزی خود را انجام نداده باشند، ارائه خدمات و تسهیلات بانکی برای آن‌ها متوقف می‌شود و کسانی که بخشی از ارزهای خود را بازنگردانده باشند، برنامه بانک این است که با آن‌ها مذاکره و دلیل عدم برگشت را پیگیری می‌کند زیرا، گاهی اوقات مشکلاتی در سامانه‌ها و یا دلایل منطقی وجود دارد که بانک توسعه صادرات سعی می‌کند تا این مشکلات را برطرف کند. 



- داشتن کارت بازرگانی تنها شرط برای دریافت تسهیلات به صادرکنندگان است؟ 



داشتن کارت بازرگانی برای دریافت تسهیلات به صادرکنندگان شرایط لازمی است اما کافی نیست زیرا، علاوه بر آن شرایطی دیگری هم چون صادرکننده بالقوه یا بالفعل بودن، بازگرداندن ارزهای صادراتی یا ارائه  برنامه صادراتی شرکت به بانک نیاز است. صادرکننده باید اسناد صادراتی خود را به بانک ارائه دهد و افرادی که قصد صادرات دارند هم باید برنامه صادراتی خود را به بانک تحویل دهند و در کنار آن باید ارزهای خود را هم به کشور برگرداند بنابراین، اگر صادرکننده‌ای شرایط لازم برای دریافت تسهیلات را داشته باشد، نباید از خدمات بانک محروم شود.  



- چگونه می‌توان رتبه صادراتی کشور در جهان را ارتقا داد؟ 



ابتدا باید زیر ساخت‌های صادراتی کشور ارتقا پیدا کند که این زیرساخت‌ها از  حمل‌ونقل تا ایجاد شرکت‌های صادراتی را شامل می‌شود. یکی از اقدامات بانک تامین مالی توسعه بندر چابهار بوده است که با این اقدام ظرفیت بارگیری این بندر از ۲.۵ میلیون تن به بیش از ۸.۵ میلیون تن رسیده است. در این زمینه، برنامه بانک توسع صادرات این است تا از شرکت‌های کوچک و بزرگ صادراتی در قالب اعطای تسهیلات پروژه و سرمایه در گردش حمایت کند. با توجه به اینکه صنایع بزرگ صادرات محور و ارزآوری چون صنعت پتروشیمی و فولاد در کشور وجود دارد، این بانک تامین مالی خوبی برای آن‌ها انجام داده است که تعدادی از آن‌ها سال گذشته و برخی دیگر امسال به بهره‌برداری رسیده و خواهند رسید.



همچنین، در زمینه پروژه‌های فولادی نیز با تامین مالی‌های صورت گرفته از سمت بانک توسعه صادرات تا آخر سال پروژه‌های بسیاری به بهره برداری می‌رسد که مجموع سرمایه گذاری بانک در این پروژه‌ها حدود دو  میلیارد دلار است که اینگونه اقدامات ظرفیت صادراتی کشور را بالا می‌برد.



از آنجا که در حال حاضر چند عامل صادرات کشور را تحت تاثیر قرار داده که یکی از آن‌ها شیوع کرونا است که این امر هم قیمت و هم حجم تقاضا برای کالاها را در سطوح جهانی کاهش داد و از طرف دیگر محدودیت‌های خارجی هم کاهش صادرات را تشدید کرده است. اگر اکنون که فروش نفت کاهش پیدا کرده است، ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی کامل به چرخه اقتصادی کشور برگردد، واردات مدیریت شود و اولویت واردات بر مواد اولیه تولید و کارخانجات باشد، بخش عمده‌ای از نیازهای وارداتی کشور را می‌توان با آن‌ها تامین کرد.



همچنین، با توجه به اینکه صنایع پایین دستی نفت مستعد سرمایه گذاری هستند که می‌توان پروژه‌های متعددی برای آن‌ها ترسیم کرد، صنایعی چون پتروشیمی و فولاد از جمله صنایع مستعد ارزآوری برای کشور هستند، زیرا مواد اولیه این گونه محصولات در داخل کشور موجود است که در کنار آن‌ها می‌توان صنایع کوچکی چون صنعت فرش را هم ارتقا داد. 



- میزان تسهیلات پرداختی به صادرکنندگان در پارسال و امسال چقدر است؟ 



تسهیلاتی که به صادرکنندگان در سال گذشته پرداخت شد بیش از ۸۵۰۰ میلیارد تومان بوده که پیش بینی می‌کنیم این رقم برای پایان امسال به ۱۰ هزار میلیارد تومان برسد. اگر صادرکنندگان شرایط لازم را برای دریافت تسهیلات داشته باشند، بانک آمادگی این را دارد که تسهیلات بیشتری بپردازد. از سوی دیگر، تا شش ماهه ابتدایی امسال بانک توسعه صادرات در مجموع معادل ۶۲۰۶ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده که ۴۳۱۴ میلیارد تومان آن مربوط به تسهیلات ریالی و  ۱۸۹۲ میلیارد تومان دیگر نیز برای تسهیلات ارزی است. 



- چه وثایقی از مشتریان برای ارائه تسهیلات دریافت می شود؟ 



وثایقی که از متقاضیان دریافت تسهیلات می‌گیریم به رتبه سنجی مشتریان بستگی دارد و  اگر مشتری از رتبه اعتباری مناسبی برخوردار باشد از آن به جز قرارداد لازم‌الاجرا و چک یا سفته ضمانت دیگری دریافت نمی‌کنیم. در صورتی که رتبه اعتباری مشتری پایین باشد، از  آن‌ها سهام املاک و ضمانت صندوق ضمانت صادرات درخواست می‌کنیم. 



- نرخ سود تسهیلات بانک توسعه صادرات به چه صورت است؟ 



نرخ سود تسهیلاتی که از سمت منابع بانک باشد معادل ۱۸ درصد است و منابع تلفیقی بانک با صندوق توسعه ملی ۱۴.۵ درصد و برای شرکت‌های دانش بنیان‌ها معادل ۱۲ درصد است. صادرکنندگانی که از سمت صندوق ضمانت صادرات، ضمانت نامه داشته باشند با دو درصد تخفیف از نرخ تسهیلات روبرو می‌شوند.



- کالاهای خاصی در اولویت پرداخت تسهیلات قرار دارند؟ 



بله، هر چه محصول صادراتی از ارزش افزوده بالاتری برخودار باشد، اولویت بیشتری برای پرداخت تسهیلات دارد. همچنین، در این زمینه حجم یا ارزش صادرات هم حائز اهمیت است و هر چه ارزش صادرات یک شرکتی بیشتر باشد، می‌تواند از ارقام بالاتری از تسهیلات بانک را دریافت کند. تحویل اسناد صادراتی و برگرداندن ارزهای صادراتی از جمله فاکتورهای مهم بانک برای پرداخت تسهیلات است. 



اعطای تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان از اولویت‌های مهم بانک است و خدمات ویژه‌ای هم بدین منظور در نظر گرفته است که نرخ سود ۱۲ درصدی، ۳۰ درصد تخفیف برای دریافت کارمزد از جمله این خدمات ویژه برای شرکت‌های دانش بنیان است. همچنین، برای باقی شرکت‌ها در زمینه ارائه وثیقه ملک، ۸۰ درصد ارزش ملک را به عنوان ضمانت قبول می‌کنیم  اما برای شرکت‌های دانش بنیان ۱۰۰ درصد ازش ملک را به عنوان وثیقه دریافت می‌کنیم. علاوه براین، صندوق‌های پژوهش و فناوری را نیز به عنوان ضمانت این شرکت‌ها قبول می‌کنیم و با ارائه این ضمانت بانک ضمانت دیگری نمی‌خواهد. 



- میزان معوقات بانک توسعه صادرات چقدر است؟



میزان معوقات بانک توسعه صادرات حدود ۱۰ درصد است که بخشی از آن مربوط به تسهیلات ارزی و بخشی دیگر مربوط به تسهیلات ریالی است البته در بخش تسهیلات ریالی معوقات بسیار کم و در بخش ارزی مقداری از آن بیشتر است که دلیل آن هم نوسانات قیمت ارز است. 



- وضعیت کلی ترازنامه بانک توسعه صادرات به چه صورت است؟ 



بخش دارایی‌های بانک در سال ۱۳۹۶ معادل ۲۶ هزار میلیارد تومان بوده که در سال گذشته به ۵۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. حقوق صاحبان سهام بانک نیز از ۵۶۸۳ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۶ به ۹۴۷۸ میلیارد تومان در پایان سال گذشته رسیده است. بدهی‌های بانک توسعه صادرات که ناشی از جذب سپرده‌ها و منابع جدید است از ۲۰ هزار میلیارد تومان به ۴۱ هزار افزایش پیدا کرده است که نشان دهنده جذب منابع جدید بانک برای اعطای تسهیلات است. 



- چشم اندازی از برنامه‌های بانک تا پایان سال ارائه دهید.



تا پایان سال حمایت از شرکت‌های دانش بنیان را دنبال می‌کنیم و به شرکت‌های صادراتی که ارزهای خود را برمی‌گردانند و جز مشتریان ثابت ما هستند، تسهیلات بیشتری بدهیم و افرادی که مشتری بانک نیستند را هم جذب کنیم. یکی از برنامه‌های بانک نیز این است که شرکت‌های صادراتی که می‌خواهند بخشی از ارز خود را به صورت اسکناس وارد کشور کنند، صرافی بانک آمادگی دارد تا اسکناس مورد نظر را به نرخ آزاد خریداری کند و ریال آن را اگر قبل از ساعت ۱۲ به صرافی مراجعه کرده است همان روز به حساب آن‌ها واریز کند.  



حوالجات صادراتی مشتریان از دیگر برنامه‌های بانک تا پایان سال است و افرادی که به کشورهای همسایه صادرات دارند و ارز حاصل از صادرات آن‌ها را دریافت کنیم و به هر نقطه‌ای که بخواهند منتقل کنیم. همچنین، حمایت از شرکت‌های آسیب دیده از کرونا نیز از دیگر برنامه‌ها است که در پی شیوع این ویروس، صادرات آن‌ها به دلایل منطقی انجام نمی‌شود و بانک به آن‌ها تسهیلات داده است، مساعدت می‌شود تا سخت گیری و ارائه خدمات و تسهیلات به آن‌ها قطع نشود.



از سوی دیگر، اگر به دلیل کرونا نمی‌توانند بازپرداخت تسهیلات خود را به موقع پرداخت کنند، برای امهال نیز با آنها همکاری می‌کنیم. همچنین، بهره برداری از بانکداری دیجیتال به ویژه بانکداری شرکتی یکی از اهداف محقق شده بانک است که در پی آن معادل ۱۱۰ شرکت مشتری بانکداری شرکتی هستند که در حال حاضر از تسهیلات بانکداری شرکتی استفاده می‌کنند و برنامه ما این است تا این موضوع را گسترش بدهیم. 



- افزایش‌های اخیر نرخ ارز چه تاثیری بر تسهیلات دهی بانک می‌گذارد؟ 



زمانی که نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند، تقاضا برای تسهیلات ارزی کم می‌شود ‌و به همین میزان بر تقاضا برای تسهیلات ریالی افزوده می‌شود؛ به‌گونه‌ای که در سال گذشته تسهیلات ارزی کاهش و تسهیلات ریالی به دلیل نوسانات ارزی افزایش پیدا کرد. اعداد و ارقام نشان می‌دهد که در سال گذشته اعطای تسهیلات ریالی بانک توسعه صادرات از ۵۱۴۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۷ به ۷۴۲۰ میلیارد تومان رسیده است که حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است. 



از سوی دیگر، در این زمان تسهیلات ارزی بانک از ۱۸۰۰ میلیارد تومان به هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است و مجموع تسهیلات از ۶۹۶۷ میلیارد تومان به ۸۵۱۶ میلیارد تومان رسیده است که ۲۲ درصد افزایش یافته و این افزایش بیشتر مربوط تسهیلات ریالی بوده است.