تهدیدات سد «لاسک» برای تالاب انزلی

به گزارش پایگاه خبری راد،  مسعود باقرزاده کریمی در پاسخ به این پرسش که آیا ساخت سد لاسک تاثیر منفی بر تالاب انزلی می‌گذارد، با بیان اینکه در شرایط کنونی به دلیل انباشت رسوبات در تالاب انزلی عمق این تالاب به شدت کاهش یافته است، گفت: در نتیجه چنین شرایطی حتی اگر بارشی صورت گیرد تالاب از نگهداشت آب ناتوان است و بلافاصله آب ورودی به تالاب به دریا تخلیه می‌شود. به همین علت همه تلاش‌ها و اقدامات مربوط به احیای تالاب انزلی، به کاهش انباشت رسوبات و افزایش حجم مخزن این تالاب متمرکز است.

وی با تاکید بر اینکه تخلیه رسوب در زمان وقوع سیلاب‌های بهاره رخ می‌دهد، در مورد تاثیر سدسازی بر تخلیه نشدن رسوبات تالاب انزلی تصریح کرد: مسلماً سدسازی‌ها مانع ورود سیلاب‌های بهاره به تالاب‌ها می‌شود. به عنوان نمونه در تالاب انزلی سیلاب بهاره می‌تواند رسوبات بخصوص رسوبات آلی از جمله آزولا و آلودگی‌ها را از تالاب خارج و در دریا پخش کند. هر چند که هدایت آلودگی‌ها به دریا هم کار درستی نیست اما به هر حال این روال از تجمع و غلظت آلودگی‌ها در یک کانون جلوگیری می‌کند.

مدیر کل دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در بالادست انزلی رودخانه‌هایی وجود دارد که شریان‌های ورودی آب به تالاب هستند، گفت: سدسازی‌ها از جمله سد لاسک می‌تواند مانع ورود سیلاب‌های بهاره به تالاب انزلی شود. در طراحی سدها باید به این نکات توجه کنیم که اگر روی یک رودخانه سد می‌سازیم، رودخانه‌های دیگر را به حال خود بگذاریم تا بتوانند جریان سیلابی را وارد تالاب کنند و فشار آب رسوبات را با خود به سمت دریا حمل کند.

باقرزاده کریمی تاکید کرد: اگر سدسازی صورت می‌گیرد، حداقل موضوعی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که جریان رودخانه و حق‌آبه تالاب فراموش نشود. در شرایط حاضر که همه اقدامات برای احیای انزلی معطوف به افزایش حجم مخزن این تالاب است، اگر افزایش حجم مخزن صورت گیرد اما آبی نباشد که به تالاب برسد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ بنابراین باید ملاحظات زیست محیطی در ساخت سد لاسک در نظر گرفته شود.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه برای حفظ حیات و احیای تالاب انزلی باید دستکاری‌های ایجاد شده در پایین‌دست تالاب را نیز مدنظر قرار دهیم، گفت: در پایین‌دست تالاب یک معضل بزرگ به اسم موج‌شکن دوم وجود دارد که مانع تخلیه رسوب تالاب به دریا می‌شود. این موج‌شکن مسیر تخلیه رسوب به دریا را به‌شدت باریک کرده است و تخلیه رسوب به شکل مناسبی انجام نمی‌شود. به همین علت سازمان بنادر و دریانوردی مجبور شده است که هر چند وقت یکبار رسوبات انباشته‌ شده در بندرگاه را تخلیه کند که که این کار هم باعث بروز مشکلاتی برای کشتی‌ها می‌شود.

مدیر کل دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه بقای فعالیت‌های اقتصادی مثل گردشگری، صیادی و قایقرانی نیز به عمق تالاب وابسته است، تصریح کرد: برخی گونه‌های پرندگان که به تالاب انزلی وارد می‌شوند، پهنه‌های عمیق‌تر تالاب را به عنوان زیستگاه و برای تامین غذا انتخاب می‌کنند و مسلماً افزایش رسوبات و کاهش عمق تالاب، لطمه بزرگی به تنوع زیستی این منطقه می‌زند.

 مسعود تجریشی - معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست - پیش از این ، در مورد اثرات منفی سدسازی روی تالاب انزلی با تاکید بر اینکه مطمئناً نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اثرات منفی سد در حد صفر باشد، گفته بود: بر اساس مدل‌سازی انجام‌شده توسط مشاور طرح و تایید کارشناسان محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، مشخص شده که اثرات کمی سد لاسک روی ورودی تالاب انزلی در حد چهار درصد است.

وی همچنین هدف از ساخت سد لاسک را تامین آب شرب اعلام و اظهارکرده بود: متاسفانه به دلیل مصرف بیش از حد کود و سموم شیمیایی، منابع آب‌های زیرزمینی استان‌های گیلان و مازندران آلوده می‌شود و قطعاً استفاده از آن به عنوان آب شرب مردم منطقه کار درستی نیست و مشکلات بهداشتی به همراه دارد.

البته در نقطه مقابل کارشناسان حوزه تالاب‌ها و فعالان محیط زیست که نگران بقای عمر تالاب انزلی هستند، وحید خرمی - مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان - معتقد است که سد لاسک تاثیر مثبت در کاهش رسوبات تالاب انزلی دارد .

به گفته وی تاکنون سدی در بالادست تالاب انزلی احداث نشده است و شاهد انباشت رسوبات در تالاب انزلی هستیم بنابراین کاهش ورودی رسوبات به تالاب انزلی یکی از اهداف ساخت سد لاسک است که این رسوبات به‌صورت پیوسته در حال ورود به تالاب انزلی است و مطمئناً ساخت سد لاسک نتیجه مثبتی بر کاهش ورود رسوبات به تالاب همچنین افزایش عمر تالاب انزلی خواهد داشت.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان در مورد کنترل سیلاب‌ها توسط سد لاسک گفت: بیش از ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب وارد تالاب انزلی می‌شود که سد لاسک حدود ۴۵ میلیون مترمکعب ظرفیت نگهداری آب را دارد. از این حجم آب ۳۳ میلیون مترمکعب هم در فصل مناسب آن برای تالاب و محیط زیست رهاسازی خواهد شد بنابراین سیلابی که سد لاسک مهار خواهد کرد، کمک می‌کند ورود رسوبات به تالاب کاهش یابد.