مشکل کمبود منابع وجود ندارد

به گزارش پایگاه خبری راد،  فرشاد مومنی در اولین روز از ششمین همایش ملی توسعه پایدار با رویکرد بهبود محیط کسب و کار در اتاق بازرگانی استان خراسان رضوی، اظهار کرد: همه ما در شرایط حال حاضر باید کمک کنیم تا مسئولان کشوری ما بیشتر گستاخی روبه‌رو شدن با واقعیت‌ها را پیدا کنند و تا جایی که امکان دارد از تعارفات کم کنیم و به بیان مسائل جدی‌تر بپردازیم.

وی ادامه داد: با کمال تاسف شرایط ما به گونه‌ای است که در اقتصاد سیاسی بین‌المللی، ایران به عنوان قهرمان از دست دادن فرصت‌ها شناخته شده و این بدین معناست که گستاخی‌ها برای روبه‌رو شدن به موقع با واقعیت‌ها در حد نصاب نیست. زمانی که ما کارهای صحیح و بازدارنده را در رویه‌های نادرست اجرا کنیم، صرفا مشغول تکذیب، انکار و دادن داده‌های شگفت‌انگیز می‌شویم و می‌توانیم بعد از مرگ سهراب واقعیت‌ها را ببینیم.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در چنین شرایطی گفته می‌شود راه نجات از جنبه‌ی اندیشه‌ای این است که مسائل را از منظر ملاحظات سطح توسعه نگاه کنیم، بیان کرد: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های تحلیل‌های سطح توسعه این است که افق نگرش را بلندمدت در نظر بگیریم.

مومنی خاطرنشان کرد: این افق به ما کمک می‌کند تا روندهای سرنوشت‌ساز را با دقت زیر ذره‌بین بگذاریم و اگر در چنین شرایطی درباره محیط کسب و کار فکر می‌کنیم باید فوری‌ترین متغیرها در این ارتباط را زیر ذره‌بین قرار دهیم.

وی تصریح کرد: برای اینکه تصویری از نمونه نگرش دورمدت ارائه دهیم، به آمار بانک جهانی استناد می‌کنم؛ در این گزارش عملکرد اقتصادی کشورهای دنیا را در یک دوره ۵۰ ساله مورد بررسی قرار داده‌اند، در این دوره که در بازه زمانی ۱۹۶۵ تا ۲۰۱۴ بوده، مجموعه‌ای از داده‌های بسیار عبرت‌آموز و هدایت‌گر به سمت هر چه بهتر و درست‌تر دیدن متغیرهای سرنوشت‌ساز سوق پیدا کرده است.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی  با اشاره به اینکه یکی از آن متغیرها مساله نسبت پس‌انداز به تولید ناخالص داخلی است، اضافه کرد: درحالی که میانگین این نسبت در سطح کل دنیا ۲۲ درصد بوده و برای ایران این نسبت طی ۵۰ ساله اخیر ۴۰ درصد بوده است.

مومنی تاکید کرد: این امر پیام بزرگی را دارد، پیامی که روند سازه‌های ذهنی ما دقیقا در نقطه مقابل آن قرار گرفته است. پیام مهم آن است که ایران هر مشکلی که داشته باشد، مشکل کمبود منابع ندارد؛ اما ما قهرمان نابودکننده منابع هستیم.

وی با بیان اینکه نسبت پس‌انداز به تولید ناخالص داخلی در ایران ۲ برابر میانگین جهانی است، تصریح کرد: در ۴ یا ۵ دهه اقتصاددانان تصور می‌کردند که اگر کشوری با مفروضاتی که در نظر می‌گیرد بتواند ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی خود را پس‌انداز کند، آماده یک جهش خواهد شد.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی  ادامه داد: داده‌ بسیار مهم دیگری که در این گزارش وجود دارد این است که در این دوره ۵۰ ساله اندازه‌ اقتصاد ایران ۶.۶ برابر شده و این نسبت در همین دوره برای هند ۱۳.۲ برابر، مالزی ۲۰ برابر و کره‌جنوبی ۳۴ برابر بوده و در نهایت شاگرد اول کشورهای دنیا، چین بود که اندازه اقتصاد آن ۷۳ برابر شده است.

وی اظهار کرد: پیام دیگری که می‌توانیم در افق دورمدت دریافت کنیم این است که از بین همه انواع تولید تنها یک نوع آن بوده که نیروی محرکه توسعه و از بین برنده فقر و عقب‌ماندگی شناخته می‌شود و آن هم تولید صنعتی مدرن است.

مومنی خاطرنشان کرد: در این دوره زمانی براساس داده‌های پردازش شده سرشماری‌های سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ در حالی بیش از ۶۲۱ میلیارد دلار به این اقتصاد تزریق شده که اندازه جمعیت شاغل ایران ۷۱ هزار نفر افزایش را نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه چینی‌ها در فاصله ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۶ با تخصیص منابع برای سرمایه‌گذاری ۳۳۰ میلیارد دلار حدود ۲۲۶ میلیون فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند، بیان کرد: اکنون نیز کاری که ایران با خودش در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ کرده بیشتر درک می‌شود و این امر که به ایران لقب قهرمان از دست دادن فرصت‌ها نسبت داده شده نیز بیشتر ملموس می‌شود.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: ما هنوز فکر می‌کنیم که تولید در چارچوب ساخت تولید معیشتی می‌تواند فقر و عقب‌ماندگی را برطرف کند و ما باید به این بلوغ فکری دست پیدا کنیم که چنین چیزی درست نیست.   ما هنوز فکر می‌کنیم که رد و بدل کردن جنس به خصوص با تکیه بر واردات منجر به تولید محصول می‌شود؛ اما باید ذهن خود را در این زمینه آزاد کنیم و معیارهای خود را بر اساس خلق فرصت‌های شغلی مولد و استانداردهای تولید صنعتی مدرن متمرکز کنیم.

مومنی تاکید کرد: آن چیزی که از منظر اقتصاد سیاسی باید زیر ذره‌بین بگذاریم و آگاهی ملی نسبت به آن ایجاد کنیم این است که ماجرای دوره سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ تنها ماجرای میزان تزریق ارز و خلق فرصت‌های شغلی نیست؛ بلکه پیام‌های مهم دیگری نیز دارد که باید آن‌ها را مورد توجه قرار دهیم.

وی بیان کرد: در این دوره در فاصله دو سرشماری بخش صنعت وجود ندارد و منفی ۴۱۵ نفر را نشان می‌دهد، ماجرای اصلی این است که در این دوره خالص فرصت‌های شغلی بخش مسکن، عمده‌فروشی و خرده‌فروشی نیز منفی است.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: پیام این دو سرشماری این است که در این فاصله در ایران رشته فعالیت‌هایی به وجود آمده و شیرینی کسب درآمد و سهولت آن به اندازه‌ای است که حتی دلالی و واردات نیز قابل رقابت با آن‌ها نیست.

 مومنی با بیان اینکه در هر کشوری که بنیه تولید صنعتی مدرن تضعیف شود، امنیت ملی آن به خطر می‌افتد، تاکید کرد: اگر به سوابق تحلیلی این مساله بازگردید، می‌بینید که متفکران بزرگ از مقطع پایانی قرن ۱۸ تا به امروز بر این امر اتفاق نظر دارند.

وی با اشاره به اینکه اساس بقا مناسبات رانتی، شفافیت‌زدایی و گیج کردن مخاطبان است، خاطرنشان کرد: آن چیزی که ما باید بر آن تمرکز کنیم این است که در بنیه تولید صنعتی مدرن بر سر ما چه خواهد آمد؟

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: ماجرای کسب و کار این است که اعتماد سرمایه‌گذاران از سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های تولید صنعتی مدرن هر روز بدتر از دیروز شده که حکومت باید بر این امر تمرکز کند.

مومنی با بیان اینکه از امسال ماجرای تولید، اقتصاد و اشتغال در ایران گل بود، به سبزه نیز آراسته شد و سبزه آن هم شدت‌گیری تحریم‌ها است، گفت: مرکز پژوهش‌های مجلس لطفی کرد که کتاب "هنر تحریم ها" را منتشر نمود. نویسنده این کتاب کسی است که در این دو دهه گذشته مسئول مستقیم امور تحریم‌ها در ایران بوده است.

وی بیان کرد: از نظر من واجب است که کل اعضای کابینه و مجلس این کتاب را آموزش ببینند؛ نه اینکه صرفا  آن را مطالعه کنند و در این راستا نیز باید افراد حرفه‌ای به آن‌ها آموزش دهند. همچنین دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه این آمادگی را دارد که این آموزش را به کابینه و مجلس ارائه کند.