شرکتهای تولیدکننده سیمان در یک سال اخیر توانستند مجوز افزایش نرخ بگیرند و قیمت بازار آن فراتر از تصورات رشد کرد.
به گزارش نماد برتر، این روزها از سیمان و سیمانیها زیاد میشنویم؛ سیمانی که طعم قیمت ۱۰۰ هزار تومان را نیز چشید. وضعیت بغرنج صنعت خاکستری به همین چند روز و چند ماه اخیر خلاصه نمیشود. این صنعت در یک دهه اخیر با دست اندازهای بسیاری روبرو بوده است مثل نوسانات ارزی، قیمتگذاری دستوری، رقابت منفی، وضع تعرفه و محدودیتهای صادراتی که همچنان پابرجاست.
۷۶ شرکت تولیدکننده سیمان با ظرفیت اسمی ۸۸ میلیون تن در کشور فعالیت میکنند که در سال ۲۰۲۰ با تولید ۶۰ میلیون تن سیمان در رتبه هفتم جهان ایستاد اما؛ با همه این اوصاف، سهم اندکی از بازارهای خارجی در اختیار ایران است چرا که رکود بازار مسکن در کنار کاهش بودجه عمرانی و البته محدودیتهای صادراتی، دست شرکتها را بسته است.
بزرگترین معضل اقتصاد ایران که گردن صنعت خاکستری را نیز گرفته قیمتگذاری دستوری است. از سال ۱۳۸۴ صنعت سیمان مشمول قیمتگذاری دستوری شد و به نام حمایت از مصرف کننده، پولهای کلان به جیب دلالان سرازیر شد. در رد کارایی قیمتگذاری دولتی همین بس که حتی در زمانی که مازاد تولید وجود داشت باز هم شاهد افزایش قیمت این محصول بودیم.
از سوی دیگر، قطعی برق در تابستان و قطعی گاز در زمستان، خسارات سنگینی را هم به تولیدکنندگان و هم به مصرف کنندگان وارد میکند. چندی پیش در اوج فصل ساخت و ساز، تخصیص ۱۰ درصدی برق به تولیدکنندگان سیمان ابلاغ شد. ۱۰ درصد برق یعنی کارخانه فقط میتواند چراغهای خودش را روشن نگه دارد چه برسد به خط تولید. نتیجه این ابلاغیه، به صفر رسیدن میزان تولید و جهش ناگهانی قیمت آن بود.
صنعت سیمان کشور با چالشهای مهمی مواجه است از جمله:
قیمت گذاری دستوری
مشکلات مربوط به تامین منابع مالی و بازارگردانی
مشکلات مربوط به بورس کالا
افزایش شدید قیمت مواد اولیه و هزینه حمل
قطعی مکرر برق و گاز
وابستگی شدید صادراتی به کشور عراق
اما راهکار چیست؟
تنها راه کوتاه کردن دست دلالان از این صنعت، عرضه تمام سیمان تولیدی شرکتها در بورس کالا است. در واقع، سیمان باید دیگر مشمول قیمت گذاری دولتی نباشد. این بازار از گذشته درگیر دلالان بوده است؛ یکی از مدیران مسئول در این حوزه چندی پیش عنوان کرد که کل سیمان تولیدی کشور در اختیار تنها ۱۷ نفر قرار میگیرد!!! البته باید توجه داشت که طرح عرضه سیمان در بورس کالا تنها زمانی موفق خواهد بود که تمام شرکتها ملزم به فروش تمام محصولات خود در بورس کالا شوند و هیچ خریداری مسیر دیگری برای تهیه سیمان نداشته باشند.