تحلیل رئیس هیات مدیره بورس از اثر کاهش دلار / دو اقدام برای شاخص

به گزارش نماد برتر، امیر تقی‌خان تجریشی درباره اثر کاهش دلار بر عملکرد شرکت های صادارت محور، دو اقدام لازم جهت عدم صعود و ریزش غیر منطقی شاخص و عواملی که بورس را نسبت به بازارهای رقیب جذاب می کند، پرداخت که بدین شرح است:

با توجه به کاهش ارزش دلار آیا شرکت های بورسی به ویژه آنهایی که وابسته به نرخ دلار هستند هنوز جایی برای افزایش قیمت در بازار سهام دارند؟

تجریشی: به چند نکته در این خصوص باید توجه کرد، اول اینکه آخرین سودی که این شرکت ها اعلام کرده‌اند، سود مربوط به فصل تابستان است که در آن زمان دلار در محدوده 1850 تا 1900 تومان بود پس در نتیجه حتی با وجود همین نرخ‌های فعلی دلار هم این شرکت‌ها در فصل‌ها و دوره‎‌های بعدی سود بالاتری نسبت به آخرین سود اعلام خواهند کرد.

دومین نکته این است که شرکت‌های دلاری تولید و صادر کننده کالاهای پایه هستند و سودآوری آنها به نرخ جهانی کالاهای پایه وابسته است. طبق پیش‌بینی ها نرخ جهانی کالاهای پایه مانند فلزات، نفت، انرژی و کالاهای پتروشیمی در سال 2021 روندی صعودی خواهند داشت پس از این طریق هم به سودآوری شرکت‌ها کمک می‌شود.

و سومین نکته تا برخی موانع مرتفع نشود همچنان در تنگنای ارزی قرار داریم و در نتیجه ریزش دلار نیز محدوده اندکی دارد و در یکجا متوقف خواهد شد. خیلی از شرکت‌های دلاری بیشتر از نرخ دلار ریزش داشته‌اند. در این بین شرکت هایی داشتیم که 50 درصد یا حتی بیشتر ریزش داشته‌اند . زمانی که تمامی این موارد را کنارهم قرار می‌دهیم همچنان معتقدیم اگر در یک افق طولانی مدت به شرکت‌های دلاری نگاه کنیم در وضعیت مناسب ارزش‌گذاری قرار گرفته‌اند و همچنان ارزنده هستند. اگرچه ممکن است در کوتاه مدت، بازار حرکت سریعی در برابر آنها نداشته باشد اما برای سهامدارانی که قصد نگه‌داری سهام دارند به نظر در وضعیت مناسب ارزش‌گذاری قرار گرفته‌اند.

در مورد سایر شرکت ها تحلیل شما چیست؟

تجریشی: در مورد سایر شرکت‌ها نیز در حال حاضر بورس در حالت تدافعی قرار دارد و بازار بیشتر از اینکه به دارایی شرکت‌ها توجه کند به وضعیت سود آوری و جریانات وجوه نقد آنها توجه دارد و شرکت‌هایی که از این لحاظ وضع مناسبی داشته باشند شروع به یک کف سازی می‌کنند و در یک محدوده قیمت‌ های آنها متعادل می‌شود.

اما از آن سمت هم ممکن است افت قیمت شرکت‌هایی که دارایی محور هستند و جریانات وجوه نقد و سودآوری ندارند، ادامه‌دار شود و دیرتر به تعادل برسند. بطور کلی در چنین بازارهایی بهتر است سهامداران روی سهام سود محور با جریان نقدی خوب با تقسیم سودهای مناسب تکیه کنند و سرمایه گذاری اصلی را در این موارد انجام دهند.

طی چهار ماهه اول سال با سوق یافتن سرمایه ها به سمت بورس، قیمت ها و شاخص بورس بی ضابطه و بدون حساب و کتاب افزایش یافت. چه فرایندی صورت گیرد تا این بار این خطا تکرار نشود و شاخص با یک روند طبیعی صعودی و شیب ملایم مواجه شود.

تجریشی: بصورت کلی چیزی که باعث هیجانات بورس چه به سمت بالا و یا به پایین می‌شود ، عدم اطلاع سرمایه گذاران بورسی از ارزش گذاری معقول و منطقی سهام است که این هم می تواند نقشی در صعود و ریزش بورس داشته باشد. در دنیا ترکیب سهامداران خرد و معاملاتی که آنها انجام می‌دهند چیزی بین 10 تا 20 درصد کل معاملات را به خود اختصاص می‌دهد و سایر معاملات را سهامدارن حرفه ای و سرمایه گذاران نهادی انجام می‌دهند. اما در ایران تقریباً این فضا حالت عکس دارد و شاید 80 درصد از معاملات را بصورت میانگین سهامدارن خرد و مابقی را سهامداران نهادی انجام می‌دهند.

به دلیل اینکه سرمایه‌گذران نهادی دید بلند مدت و مبنای ارزش گذاری دارند و پورتفوهای بزرگ را مدیریت می‌کنند هیجان کمتری در معاملات دارند که این امر در مورد سهام‌داران خرد برقرار نیست. ابتدا اتفاقی که در این خصوص باید صورت پذیرد این است که چنین ترکیبی در بازار شروع به تغییر کند و فعالان خرد بازار و آنهایی که دانش مستقیم سرمایه گذاری ندارند و زمان زیادی را نمی توانند برای آموزش سرمایه گذاری در بورس بگذرانند باید منابع را از طریق سرمایه‌داران نهادی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بازار کنند. قطعا در این حالت که وزن سهامداران نهادی در معاملات افزایش پیدا کند شاهد هیجانات بسیار کمتری چه از سمت مثبت و چه از سمت منفی بازار سهام خواهیم بود.

مورد بعدی در این خصوص بحث بازارگردانی است. سهامداران عمده شرکت‌ها باید بتوانند بصورت فعال چه در مواقع مثبت و یا ریزش بازار در حجم های قابل توجه‌تری نسبت به بازارگردانی سهام اقدام کنند که باعث می‌شود دامنه صعود و ریزش سهم‌ها محدودتر شود و کمتر از ارزش ذاتی سهم فاصله گیرد.

دولت و بورس چطور می توانند به سوق دادن سرمایه های فراری از بازار ارز و سکه و خودرو به بورس کمک کنند؟

تجریشی: به هر حال باید بپذیریم که بورس یا سایر بازارهای رقیب بعد از یک دوره پر نوسان و پر تلاطم نیاز به یک دوره آرامش و به ثبات رسیدن دارند که این یک اتفاق مثبت است و سرمایه‌گذاران می‌توانند با اطمینان تصمیم‌گیری کنند و از تصمیمات لحظه‌ای و هیجانی پرهیز کنند. بورس نشان داده یک نقد شوندگی خیلی خوب را می تواند به سرمایه‌گذاران ارائه دهد و هر زمان تصمیم بگیرند چه بصورت مستقیم یا از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند وارد بازار و یا از آن خارج شوند.

حتی در ماه‌های اخیر که بازار منفی بود با بازارگردانی و حمایتی که شرکت‌های حقوقی انجام دادند سرمایه‌گذاران در سطوح مختلف شاخص امکان خروج را داشته اند در حالی که در هیچ یک از بازارهای رقیب در صورت ریزش قیمت‌ها چنین امکانی داده نمی‌شود و سرمایه‌گذار چه برای ورود و چه خروج با موانعی روبرو می‌شود.

عامل دیگری که بورس را جذاب می کند بحث‌های مالیات است که بازار سهام مستثنا شده ولی در سایر بازارهای رقیب مالیات بر عایدی سرمایه در حال بررسی و وضع شدن است. وقتی بازارها به ثبات و آرامش برسند همچنان بهترین گزینه برای یک سرمایه‌گذاری بلند مدت بازار سرمایه خواهد بود بویژه به این علت که سهامداران بصورت غیر مستقیم و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری این کار را انجام دهند و در یک افق بلند مدت نسبت به سرمایه‌گذاری اقدام کنند.