به گزارش نماد برتر، دکتر محمد جعفرآقایی امروز در وبینار زیست فناوری کشور تشکیل کارگروه زیست بانک را با هدف ایجاد هماهنگی میان بانک‌های ژن و زیست بانک‌های موجود در کشور و جلوگیری از موازی کاری دانست و افزود: از این رو برنامه ریزی برای تشکیل شبکه بانک‌های ژن کشور و به منظور نسخه آپ از این بانک‌ها صورت گرفت.

وی اظهار کرد: در این راستا نقشه راهی شبکه بانک‌های ژن کشور قرار بود تدوین و بر اساس پرتالی راه اندازی شود تا اطلاعات همه بانک‌های ژن کشور در آن نگهداری شود و با استفاده از آن بانک‌های ژن را با یکدیگر هماهنگ و در کشور مدیریت کرد.

جعفرآقایی با تاکید بر اینکه مدیریت این بانک‌ها ماموریتی بود که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ستاد زیست فناوری واگذار شده بود، خاطر نشان کرد: این شبکه راه اندازی و بخشی از اطلاعات این بانک‌ها جمع آوری شد، ولی به دلیل تغییر رویکردی که در قانون شد، این طرح متوقف شد.

به گفته وی، بر اساس این ماموریت به میزان ۶۱۷۵۰ میلیون ریال از زیست بانک‌ها از سال ۸۴ تا ۹۶ حمایت شد.

رئیس گروه زیست بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست فناوری با اشاره به جزئیات تغییر رویکرد در متن قانون، توضیح داد: در سال ۹۷  قانون "حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی کشور" به تصویب مجلس رسید و ابلاغ شد و بر اساس آن وزارت جهاد کشاورزی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان محیط زیست را مسوول ایجاد ساختارهایی برای مدیریت منابع ژنتیکی کرد؛ از این رو وظایف هماهنگی میان بانک‌های ژن و جمع آوری اطلاعات آنها را که از طریق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام دادیم، از ما گرفته شد و به این ۳ دستگاه اجرایی واگذار شد.

جعفرآقایی با تاکید بر اینکه این دستگاه‌ها اقدام به تدوین آیین نامه‌های آن کردند که در دولت در دست تصویب است، یادآور شد: تصویب این آیین نامه مراحل نهایی را می‌گذراند و در این آیین نامه پیش بینی شده است که سامانه جامعی تهیه شود که مسوولیت حفاظت از اطلاعات و هماهنگی میان بانک‌های زیستی را بر عهده دارد.

وی اضافه کرد: این تغییر رویکرد موجب شد که ما این تصمیم را گرفتیم که به جای حمایت از بانک‌های ژن، برنامه‌ای برای بهره برداری اقتصادی از ذخایر ژنتیکی تدوین شود که در این راستا ما بر بهره برداری اقتصادی از ذخایر ژنتیکی "مرغ بومی"، "گاندو؛ تمساح ایرانی"، "اسب کاسپین"، "کدو آجیلی"، "نوغان؛ لارو کرم ابریشم"، "گردو ارقام چالدران، الوند، کاسپین و پرشیا" و "بز مرخز" متمرکز شدیم.

رئیس گروه زیست بانک و ذخایر ژنتیکی ستاد توسعه زیست فناوری با اشاره به موفقیت کم ایستگاه‌ها در حفظ این ذخایر ژنتیکی، افزود: در زمینه اسب کاسپین با یکی از شرکت‌های سوارکاری وارد مذاکره شدیم که لاینی برای اسب سواری با این اسب نژاد خاص راه اندازی شود.

وی با اشاره به از دست رفتن بازار ایران در زمینه تولید نوغان کرم ابریشم، گفت: تا سال ۱۳۹۶ علاوه بر تولید تخم نوغان در کشور، آن را به کشورهای همسایه صادر می‌کردیم، ولی از سال ۹۶ به بعد کاملا وارد کننده آن بودیم به گونه‌ای که سال گذشته از ۴۹ هزار جعبه تخم نوغان که در کشور توزیع شده است، تنها ۵ هزار جعبه آن تولید داخل بوده و ۴۵ هزار جعبه آن از کشور چین وارد شده است.

جعفرآقایی با بیان اینکه به این ترتیب تخم نوغان چینی جایگزین نمونه ایرانی می‌شود، تاکید کرد: تا خیلی دیر نشده، باید در این زمینه اقدام شود، ولی در این زمینه مشاهده کردیم که قوانین ممانعت می‌کنند و بر ضد تولید داخل عمل می‌کنند و باعث شده که تولید داخل رونق نیابد.

وی با اشاره به برنامه ستاد زیست فناوری در زمینه توسعه نژاد بز "مرخز"، خاطر نشان کرد: این نژاد بز در معرض خطر انقراض است و کارکرد اصلی این بز تولید "موهر" برای تولید لباس کردی است؛ از این رو ما در حال انجام مطالعاتی برای بازاریابی این نژاد هستیم تا نژادهای اصلاح شده ای از این بز عرضه شود که در این راستا یکی از شرکت‌ها پروژه ای در این زمینه ارائه کرده که در مرحله ارزیابی اقتصادی قرار دارد.

به گفته وی، در صورتی که این پروژه‌ها در سال جاری وارد اقتصاد شوند، راهی ایجاد می‌شود که نشان می‌دهد حفظ منابع ژنتیکی تنها منحصر به ایجاد بانک‌های زیستی نیست، بلکه باید متکی به اقتصاد و بهره برداری شود و بخش خصوص این منابع را حفظ و نگهداری کند.